ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ (ΝΑΝΤΙΑ) ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βουλευτής Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας – Κίνημα Αλλαγής
Αθήνα, 08/2/2020
Αξιότιμη κ. Αντιπρόεδρε του ΣτΕ,
Αξιότιμη κ. Πρόεδρε και αξιότιμα μέλη του Δ.Σ. της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών,
Αξιότιμοι Δικαστές,
Εκ μέρους της Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, κ. Φώφης Γεννηματά, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την τιμητική σας πρόσκληση στη ετήσια Γενική Συνέλευση της Ένωσής σας.
Η Συνέλευσή σας έχει μεγάλη, συμβολική αλλά και πραγματική, αξία. Σαράντα τρία χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Ένωση Διοικητικών Δικαστών έχει καταφέρει πολλά, καταγράφοντας στην ιστορική της διαδρομή μεγάλες επιτυχίες. Με ακεραιότητα, προσήλωση στο υψηλό δικαιοδοτικό έργο των μελών της και πρώτιστα με βαθιά αφοσίωση στην εφαρμογή του Συντάγματος και των δικαιοκρατικών εγγυήσεων, η Ένωση αποτέλεσε και αποτελεί, εκτός από δυναμικό εκπρόσωπο των δικαστικών λειτουργών της Τακτικής Διοικητικής Δικαιοσύνης, και πολύτιμο σύμβουλο και συμπαραστάτη της Πολιτείας στη διαχείριση των ζητημάτων των Διοικητικών Δικαστηρίων.
Το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η Δικαιοσύνη και οι συλλειτουργοί της είναι βαθιά ηθικό και θεσμικό. Οι θεσμοί δοκιμάζονται καθημερινά. Το αξιακό σύστημα έχει αποσαθρωθεί. Οι πολίτες αμφισβητούν καθημερινώς την δύναμη της Δικαιοσύνης και δηλητηριάζονται από λαϊκίστικες αιτιάσεις που εμφανίζουν την Δικαιοσύνη ως προνόμιο των ολίγων και ισχυρών ή ως μηχανισμό ικανοποίησης συμφερόντων.
Μετά τη δοκιμασία που υπέστησαν και συνεχίζουν να υφίστανται οι θεσμοί μας τα τελευταία χρόνια ζούμε δυστυχώς σε ένα Κυκεώνα γενικευμένης απαξίωσης της Πολιτείας και βαθιάς έλλειψης εμπιστοσύνης στο Κράτος και τις λειτουργίες του.
Ταλανιζόμεθα κάτω απ’ το βάρος της συνεχούς αμφισβήτησης, της κοινωνικής δυσαρέσκειας, της γενικευμένης δυσπιστίας, της κρίσης εκπροσώπησης και αντιπροσώπευσης.
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ άλλοτε, έχουμε ανάγκη από δικαστικούς λειτουργούς θαρραλέους, με ηθικό υψηλό. Με φρόνημα ελεύθερο.
Όμως δεν αρκεί να διακηρύττουμε ή να απαιτούμε από τους δικαστές να έχουν τη δύναμη να αντιστέκονται να μένουν όρθιοι και να εφαρμόζουν το Σύνταγμα για την υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων, της πολυφωνίας, της ελευθερίας. Άλλωστε, η δύναμη του δικαστή, η βασική πηγή του κύρους του, είναι η πίστη στο ίδιο το λειτούργημά του και στο Κράτος Δικαίου.
Στη χώρα μας παρά τα αλλεπάλληλα κρούσματα πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η Δικαιοσύνη έμεινε και πρέπει να μείνει όρθια. Σήμερα, είναι πια σαφές ότι η επιστροφή της χώρας σε συνθήκες κοινωνικής ομαλότητας δεν εξαρτάται μόνο από δημοσιονομικούς δείκτες και οικονομικές επιδόσεις. Μέσα σε αυτό το πνεύμα η Ένωση Διοικητικών Δικαστών έχει καταφέρει να αναδείξει τα προβλήματα όχι μόνο των δικαστικών λειτουργών αλλά της Δικαιοσύνης εν γένει. Έχει συνεισφέρει σε καθοριστικό βαθμό στη ευρύτερη συνειδητοποίηση του υψηλού συνταγματικού ρόλου των διοικητικών δικαστών.
Ο Διοικητικός Δικαστής, άλλωστε, επιτελεί μιαν ιδιότυπη και απαιτητική πολιτειακή αποστολή. Είναι ο λειτουργός που θα παράσχει πρώτος αποτελεσματική έννομη προστασία στον διοικούμενο, είναι ο εγγυητής των δικαιωμάτων και ελευθεριών του πολίτη απέναντι στην κρατική αυθαιρεσία. Στα Διοικητικά Δικαστήρια, καθημερινά, δοκιμάζεται το Κράτος Δικαίου, το Κοινωνικό Κράτος, το Σύνταγμα, οι θεμελιώδεις βάσεις της Πολιτείας μας. Ειδικά στους σημερινούς, ταραγμένους καιρούς.
Η Πολιτεία οφείλει να είναι αρωγός του δικαστή. Να διευκολύνει το καθημερινό έργο του. Με μέτρα και πρωτοβουλίες άμεσα εφαρμόσιμες και αισθητές.
Είναι αλήθεια ότι η σοβαρή και πολυετής δημοσιονομική περιπέτεια έχει δοκιμάσει τις αντοχές της έννομης τάξης. ‘Έχει αμφισβητήσει την ανθεκτικότητα του ίδιου του Συντάγματος και, μοιραία, έχει δημιουργήσει πλείστες προκλήσεις για την Ελληνική Δικαιοσύνη.
Είναι χρέος της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης να αρθεί στο ύψος των ιστορικών περιστάσεων. Οι σημερινές οικονομικές και ιδίως κοινωνικές συνθήκες καθιστούν την ευθύνη αυτή ακόμη πιο επιτακτική, ακόμη πιο επίκαιρη. Τα κελεύσματα των καιρών είναι ακόμη πιο επιτακτικά στο κρίσιμο πεδίο της Διοικητικής Δικαιοσύνης.
Τα Διοικητικά Δικαστήρια, παρά την υπερβολική επιβάρυνση των πινακίων τους, εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπα με τις μεγάλες προκλήσεις της σημερινής Ελλάδας: φορολογικές διαφορές, προσφυγικό και μεταναστευτικό ρεύμα, αιτήσεις ασύλου, νέο δίκαιο δημοσίων συμβάσεων.
Μέσα σε αυτό το πιεστικό εθνικό και διεθνές περιβάλλον, η χώρα μας έχει ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη από μια ισχυρή, ανεξάρτητη, θαρραλέα Δικαιοσύνη:
– Για τη λειτουργία των θεσμών και του κράτους δικαίου,
– Την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών,
– Την καταπολέμηση της διαφθοράς,
– Την οικονομική ανάπτυξη.
Η βελτίωση της ταχύτητας και της ποιότητας απονομής της Δικαιοσύνης και η εμπέδωση της ανεξαρτησίας της αποτελούν ζητήματα προτεραιότητας για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
Και κάτι τέτοιο δεν θα έλθει ούτε με ευχές ούτε με συνθήματα. Αλλά μόνο μέσα από σοβαρό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Που δεν θα φοβάται το νέο αλλά θα το επιδιώκει. Που θα υποστηρίζει στην πράξη τις αναγκαίες δομικές Μεταρρυθμίσεις για ένα σύγχρονο και αποδοτικό δικαιοδοτικό σύστημα.
Είναι ανάγκη:
- Να αξιοποιηθούν οι εφαρμογές της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης, που ήδη έχουν τεθεί σε λειτουργία στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια και το Συμβούλιο της Επικρατείας.
- Να συζητήσουμε χωρίς παρωπίδες και αγκυλώσεις για εξωδικαστικές μεθόδους επίλυσης των διαφορών, και στη Διοικητική Δικαιοσύνη, με εφόδιο τη διεθνή εμπειρία, πάντοτε όμως εντός των συνταγματικών προβλέψεων για τον φυσικό δικαστή. Να ενισχύσουμε τη δικαστική μεσολάβηση που πρόσφατα εισήχθη στη Διοικητική Δικονομία.
- Να συνεχισθεί η αναγκαία επικαιροποίηση της βασικής νομοθεσίας μας, όχι εμβαλωματικά, αλλά μελετημένα, με μετρήσιμα αποτελέσματα στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων.
- Να μιλήσουμε ανοικτά για την απαραίτητη επαναχάραξη του ελληνικού δικαστικού χάρτη για τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων.
- Να εργασθούμε όλοι για τη συνεχή αναβάθμιση της δικαστικής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης.
- Να ενισχύσουμε ουσιαστικά τη νομική βοήθεια σε όσους πραγματικά την έχουν ανάγκη, σε κάθε δικαιοδοσία και στη διοικητική διαδικασία.
- Να προστατεύσουμε την ανεξαρτησία της δικαστικής από την εκτελεστική εξουσία, αλλά και από κάθε άλλο κέντρο εξουσίας ή συμφερόντων.
Πιστεύω ακράδαντα ότι οι Έλληνες διοικητικοί δικαστές, αλλά και ολόκληρο το Δικαστικό Σώμα στη χώρα μας, προσυπογράφει τη διαπίστωση πως έχουμε μπροστά μας πάρα πολλά βήματα να κάνουμε ακόμη. Όμως η ιστορική ευθύνη, η ευθύνη της αλλαγής εξακολουθεί να πέφτει βαριά στους ώμους όσων υπηρετούν τη Δικαιοσύνη καθημερινά. Με πίστη στις αναγκαίες μεταρρυθμιστικές τομές. Χωρίς αγκυλώσεις και μικρόνοιες. Με ομοψυχία, συνεννόηση και κοινωνική ευθύνη.
Εμείς, από την πλευρά μας, ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη, θα είμαστε στο πλευρό των λειτουργών της Δικαιοσύνης και θα συνεχίσουμε να ελέγχουμε την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Πολιτείας απέναντι στον τόσο νευραλγικό αυτό χώρο.
Νάντια Γιαννακοπούλου 