Συνέντευξη στην εφημερίδα «Μακεδονία» – 16.06.2024
Κυρία Γιαννακοπούλου, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της προηγούμενης Κυριακής είναι ένα καλό ή ένα κακό αποτέλεσμα για το κόμμα σας; Είχατε θέσει ως στόχο την δεύτερη θέση, κάτι που δεν καταφέρατε τελικά.
Το ΠΑΣΟΚ αύξησε το ποσοστό του κατά 1% χάνοντας 109.088 ψήφους σε σχέση με πέρυσι. Υπήρχαν κάποια θετικά σημάδια. Για παράδειγμα σε τρίτη κατά σειρά εκλογική αναμέτρηση μέσα σε ένα χρόνο αυξήσαμε έστω λίγο τα ποσοστά μας και πολύ πάνω από τις ευρωεκλογές του 2019. Σπάσαμε επιτέλους τη γαλάζια κυριαρχία στο χάρτη, «πρασινίζοντας» δύο νομούς της Κρήτης μετά από 12 χρόνια. Είμαστε δεύτερη δύναμη σε 19 νομούς της χώρας.
Ωστόσο σε εμάς δεν ταιριάζει η ωραιοποίηση. Είχαμε σαν στόχους την ανάδειξή μας σε δεύτερη δύναμη και τη μεγάλη, τη σημαντική ενίσχυση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. Δεν πετύχαμε κανένα από τους δύο στόχους, σε συνθήκες που δημιουργούσαν μεγάλα περιθώρια. Η Ν.Δ. πληρώνοντας την αδυναμία, την αποτυχία των πολιτικών της και την αλαζονεία της δέχτηκε μεγάλη ήττα χάνοντας 989.720 ψήφους και ο ΣΥΡΙΖΑ με την σειρά του έχασε κι αυτός 337.800 ψήφους. Αυτό σημαίνει ότι αθροιστικά περίπου 1.300.000 ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη τους στα δύο πρώτα κόμματα και εμείς δείξαμε πλήρη αδυναμία να εκφράσουμε έστω ένα σημαντικό τμήμα από αυτούς. Εδώ είναι και το μείζον θέμα για το ΠΑΣΟΚ. Ότι εν ολίγοις, χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία να αξιοποιήσουμε την συγκυρία, τα προβλήματα των αντιπάλων και να πάμε ψηλά.
Παρά την αύξηση των ποσοστών σας στην τελευταία εκλογική διαδικασία δεν αναπτύχθηκε εκείνη η δυναμική ώστε το κόμμα σας να έρθει δεύτερο. Γιατί;
Όπως ανέφερα πριν, πράγματι υπάρχει πρόβλημα που δεν καλύπτεται από το + 1%. Όχι μόνο δεν αναπτύχθηκε δυναμική, αλλά από τα τέλη Νοεμβρίου που οι δημοσκοπήσεις μας έδειξαν δεύτερους με ποσοστά 15%-16%μέχρι και τα τέλη Μαρτίου φάνηκε υποχώρηση 2.5%-3% και έκτοτε εγκλωβιστήκαμε σε ένα 12%-12.5% από το οποίο δεν ξεφεύγαμε. Δείχναμε μια καλή συσπείρωση, αλλά ταυτόχρονα μια παντελή, μια δραματική αδυναμία να «εισπράξουμε» από δεξιά μας ή αριστερά μας.
Στη βάση αυτών των στοιχείων θα πρέπει να προχωρήσουμε σε ένα συντεταγμένο διάλογο στα όργανα του κόμματος, με στόχο να συζητήσουμε τα πάντα και να διερευνήσουμε γιατί είχαμε αυτή την εκλογική αποτυχία.
Χρωστάμε απαντήσεις στους ανθρώπους που έχουν ελπίδα και απαίτηση από το ΠΑΣΟΚ και αυτό είναι πολιτικό θέμα και όχι προσωπικό παίγνιο δημοσιότητας.
Σε δηλώσεις σας αμέσως μετά την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος δηλώσατε πως θα πρέπει να συζητηθούν «όλα» στα όργανα του κόμματος. Όταν λέτε «όλα» τι εννοείτε; «Χρεώνετε» λάθη στην ηγεσία και ποια είναι αυτά;
Όταν λέω όλα, εννοώ όλα. Πριν απ΄ όλα ζητήματα που αφορούν την φυσιογνωμία και τον πολιτικό μας λόγο, την στάση μας σε κρίσιμα θέματα και την αντιπολιτευτική τακτική μας που ακολουθήσαμε, όπως ασφαλώς και την θεσμική δημοκρατική λειτουργία του κόμματος. Πριν απ΄ όλα δηλαδή έχουμε χρέος να συζητήσουμε συντεταγμένα και ενωτικά τα θέματα της Πολιτικής. Σ’ αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να συζητηθούν και τα θέματα της ηγεσίας. Οι ηγεσίες των κομμάτων δεν υπάρχουν για να πιστώνονται θετικά , αλλά και για να παίρνουν τις ευθύνες τους σε περιπτώσεις κακών αποτελεσμάτων και αποτυχιών. Για το ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχουν θέματα ταμπού.
Ποια μηνύματα έστειλαν οι πολίτες μέσω της κάλπης σε ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ κατά την άποψή σας;
Σε κάθε περίπτωση η τεράστια αποχή δείχνει μια αποστροφή προς τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Οι άνθρωποι που δεν ψήφισαν αυτή την φορά, ειδικά αυτοί που έκαναν την διαφορά από την συνήθη αποχή της τάξης του 40%-45% και την έφτασαν στο 60%. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες κατέληξαν να μην ψηφίσουν, γιατί δεν βρήκαν φορέα εκπροσώπησής τους. Πρόκειται για μείζον θέματα. Πολλοί δεν ψήφισαν για να στείλουν μ΄ αυτό τον τρόπο την δυσαρέσκειά τους, την διαμαρτυρία τους στην Κυβέρνηση που έχει αποτύχει παταγωδώς σε όλα τα καίρια θέματα που επηρεάζουν την ζωή των πολιτών, όπως η ακρίβεια, η κατάσταση στο Ε.Σ.Υ, η ασφάλεια, τα θέματα καθημερινότητας και έδειξε αλαζονεία και αδυναμία. Η Ν.Δ υπέστη βαριά πολιτική ήττα συγκεντρώνοντας ποσοστό που βρίσκεται στα ιστορικά χαμηλά όπως τον Ιανουάριο του 2015. Παράλληλα έστειλε μήνυμα και στον ΣΥΡΙΖΑ του κ. Κασσελάκη που ήδη είχε υποστεί καθίζηση πέρυσι και προχωρούσε με μια αντιπολίτευση life style, με ασαφή πρόταση, έλλειμα πολιτικής πρότασης και λαϊκισμό. Ωστόσο το μήνυμα έπιασε και το ΠΑΣΟΚ που δεν έπεισε ότι διαθέτει εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, περνούσε συχνά θολά μηνύματα και ασαφή πολιτική κατεύθυνση.
Το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να δει πως αντιδρά και σε κάθε περίπτωση εμάς μας νοιάζει τι θα κάνει το ΠΑΣΟΚ. Αν συνεχιστεί αυτό το έλλειμα εκπροσώπησης, θα βρεθούμε μπροστά σε σοβαρά προβλήματα ενίσχυσης πιο περιθωριακών, ακραίων, λαϊκίστικων δυνάμεων. Έχουμε χρέος να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση δημιουργίας ενός τέτοιου ρεύματος.
Ο κ. Ανδρουλάκης στο μήνυμά του μετά τις εκλογές επανέλαβε την πρόθεσή του να αναλάβει πρωτοβουλίες διαλόγου για την Κεντροαριστερά. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να εγγυηθεί την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου κι αν ναι, με ποιον τρόπο πρέπει να γίνει αυτός ο διάλογος και κυρίως με ποιους; Πρέπει να λάβει προσκλητήριο ο κ. Κασσελάκης;
Ειλικρινά δεν κατανοώ αυτή την συζήτηση και σε κάθε περίπτωση δεν γνωρίζω τι εννοεί ο Πρόεδρος, αφού ποτέ δεν έχει γίνει κάποια συζήτηση στα όργανα. Μια παρατήρηση μόνο: Σαφώς χρειάζεται μια προσπάθεια να βρεθούν πιο κοντά δυνάμεις που έχουν κοινές ανησυχίες, προσεγγίσεις, ιδέες και αντίληψη ώστε να συζητήσουν, να διερευνήσουν δυνατότητες κοινής πορείας. Οπωσδήποτε αυτό δεν αφορά αγχωτικές, αδιέξοδες και επιφανειακές κινήσεις κορυφής ανάμεσα σε ηγεσίες κομμάτων.
Κάλεσμα για έναρξη συζήτησης έκαναν πριν λίγες ημέρες οι κκ. Τεμπονέρας και Κοτσακάς. Πως «βλέπετε» την πρωτοβουλία;
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που πολλά στελέχη διαφόρων χώρων καταθέτουν προτάσεις. Είναι λογικό. Ωστόσο, αυτή την ώρα υπάρχουν θέματα που αφορούν στα κόμματα που πρέπει να συζητήσουν και αν δυνάμεις τους έχουν πρόβλημα με τις ηγεσίες τους να μην προσπαθούν να το λύσουν με υπερβατικές προτάσεις που κινδυνεύουν να βρίσκονται στο κενό. Επιπλέον θεωρώ ότι προτάσεις χωρίς ιδεολογικό, πολιτικό, προγραμματικό πλαίσιο οδηγούν σε αφηρημένα σχήματα που στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να οδηγήσουν σε παραπέρα μείωση. Στην πολιτική 1+1 δεν μας δίνει 2. Όσον αφορά στο ΠΑΣΟΚ πάντως, πιστεύω ότι προηγείται η αποτίμηση του αποτελέσματος, οι αναγκαίες αλλαγές και προσαρμογές και έπεται η συζήτηση γενικότερα για την Κεντροαριστερά ή τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, ξεκαθαρίζοντας ασφαλώς πως ερμηνεύει αυτόν τον όρο ο καθένας.
Πως θα πρέπει να απαντήσει το πολιτικό σύστημα στην αποχή και την αδιαφορία ή την άρνηση των πολιτών απέναντι στην εκλογική διαδικασία;
Δεν υπάρχουν μυστικές συνταγές. Οι πολίτες πιστεύουν περισσότερο στην Πολιτική και το ΠολιτικόΣύστημα , όσο αντιλαμβάνονται ότι αναζητούνται και δίνονται απαντήσεις και λύσεις στα προβλήματα που τους ταλανίζουν, στα προβλήματα που τους αφορούν. Διαφορετικά θα αποστασιοποιούνται όλο και περισσότερο αναζητώντας λύση σε αντισυστημικά, λαϊκίστικα, ακραία και ανορθολογικά πολιτικά σχήματα με ότι κίνδυνο μπορεί να κρύβει αυτό.
Τι μηνύματα στέλνει η αύξηση των ποσοστών κομμάτων πιο δεξιά της ΝΔ;
Με απασχολεί αλλά ταυτόχρονα αισθάνομαι ότι πρέπει να προσγειώσουμε λίγο τη συζήτηση. Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει καμία σχέση με πολιτικά φαινόμενα που βλέπουμε σε χώρες της Ε.Ε όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Ισπανία κ.ά. Αν δε δούμε το άθροισμα ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ, ΝΙΚΗΣ, ΦΩΝΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ και ΠΑΤΡΙΩΤΩΝ και βέβαια συμπεριλάβουμε και τους ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ στο περυσινό άθροισμα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πέρυσι συγκέντρωσαν 716.742 ψήφους και 13.75% και φέτος 720.154 ψήφους και συνολικό ποσοστό 18.12%. Επομένως, μιλάμε για αύξηση 3.412 ψήφων και 4.37%. Αυτή είναι η προσγειωμένη εικόνα που δεν δείχνει και κάποια φοβερή δυναμική χωρίς να συστήνεται και κάποιος εφησυχασμός. Αξίζει δε να τονιστεί, ότι αν σε σειρά Νομών στη Βόρεια Ελλάδα (δεν είχαμε άθροισμα ποσοστών από 25% έως και 29%, τότε θα είχαμε και πανελλαδικά πιο χαμηλά ποσοστά.
Το πρόβλημα είναι ότι αντί να εκφραστεί η όποια διαμαρτυρία από το ΠΑΣΟΚ ή και από δυνάμεις του προοδευτικού χώρου, φαίνεται να εκφράζεται από δυνάμεις από τα δεξιά. Πρόκειται για άλλη μια πρόκληση. Να εκφράσουμε εμείς την διαμαρτυρία αλλά με ορθολογικό, προοδευτικά εναλλακτικό λόγο και αναδεικνύοντας μια πειστική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Τότε και μόνο τότε θα αφαιρείται οξυγόνο από τους σκληρούς πυρήνες αυτών των κομμάτων. Επισημαίνω δε μια φράση του Κώστα Σημίτη στην δήλωση υποστήριξης του ΠΑΣΟΚ: Στηρίζω το ΠΑΣΟΚ για να συμβάλει ως ανάχωμα στις δυνάμεις της ακροδεξιάς»
Συμφωνείτε με το περιεχόμενο της επιστολής του Οδυσσέα Κωνσταντινοπουλου; Μια συζήτηση για εσωκομματικές εκλογές δεν φοβάστε μήπως οδηγήσει το κόμμα σε φάση εσωστρέφειας;
Κάθε πρόταση που κατατίθεται αυτή την ώρα είναι καλοδεχούμενη. Το ίδιο και η πρόταση του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου. Δεν υπάρχουν θέματα ταμπού, θέματα απαγορευμένα. Όλα πρέπει να μπουν στο τραπέζι της συζήτησης και ας αποφασίσουν τα όργανα. Η επίκληση της εσωστρέφειας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για την αποφυγή του διαλόγου, της αναζήτησης απαντήσεων και αναπροσαρμογών, αλλαγών. Απογοήτευση στον κόσμο της παράταξης και εσωστρέφεια θα φέρει η παραπομπή κάθε συζήτησης σε κάποιο μέλλον. Η κοινωνία, ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ αυτή την στιγμή περιμένουν να δουν αν πήραμε το μήνυμα που μας έστειλε και έδειξαν στις τελευταίες εκλογές ότι είναι πολύ αυστηροί κριτές προς όλες τις κατευθύνσεις.
Νάντια Γιαννακοπούλου 