Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του νομοσχεδίου για την ψυχική υγεία – 29.07.2024
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Επιτρέψτε μου να κάνω πρώτα ένα σχόλιο σε σχέση και με την επικαιρότητα και σε σχέση με όλη αυτή την κουβέντα η οποία γίνεται και ορθώς γίνεται για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το Εθνικό Σύστημα Υγείας το οποίο χρειάζεται πολύ σοβαρές και γενναίες τομές, που χρειάζεται μια βαθιά μεταρρύθμιση αφού σήμερα δυστυχώς βρίσκεται σε αποσύνθεση και σε κατάρρευση. Και το αποτέλεσμα είναι ότι η χώρα μας είναι δεύτερη όσον αφορά τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και, δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα, η Κυβέρνηση δείχνει να πορεύεται χωρίς ένα συνολικό σχέδιο, να παίρνει ετεροχρονισμένα, να παίρνει αποσπασματικά πρωτοβουλίες χωρίς κανένα διάλογο και χωρίς καμία προσπάθεια συνεννόησης.
Άλλωστε, η τελευταία αντιπαράθεση με τους γιατρούς, με εκφοβισμό για επιτάξεις ή για απαγόρευση συνταγογράφησης δείχνει την αδυναμία –επαναλαμβάνω την αδυναμία- της Κυβέρνησης για να έχει έγκαιρα, να έχει συνολικά ένα πλάνο, ένα σχέδιο αντιμετώπισης των σοβαρών προβλημάτων του ΕΣΥ. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει ένα απαράδεκτο ύφος διακυβέρνησης και μια αντίληψη που εμπεριέχει ξεκάθαρα στοιχεία αυταρχισμού.
Ο δε εκβιασμός που κάνετε απέναντι στους ιδιώτες γιατρούς σε σχέση με την απαγόρευσή τους από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση ουσιαστικά ήταν σαν να εκβιάζετε τους ίδιους τους ασθενείς, ενώ επί της ουσίας δηλητηριάζει βαθύτατα την αναγκαία σχέση συνεννόησης που οφείλετε να έχετε με τον ιατρικό κόσμο για την αναβάθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας.
Πάμε τώρα στο σημερινό νομοσχέδιο.
Σήμερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας και αυτή την αδήριτη ανάγκη την αναδεικνύουν στοιχεία τα οποία βγαίνουν τόσο από έρευνες στη χώρα μας όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναζητούσα στοιχεία που δείχνουν τι ακριβώς πρέπει, άρα και πώς να τα αντιμετωπίσουμε.
Πριν από την πανδημία του COVID ένα στα έξι άτομα έπασχαν από προβλήματα ψυχικής υγείας και η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο μέσα από τις πολλαπλές κρίσεις, οι οποίες εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια. Η πανδημία άσκησε ακόμα μεγαλύτερη πίεση στην ψυχική υγεία των ανθρώπων, ιδιαίτερα των νέων. Το ένα στα τέσσερα παιδιά ή στους εφήβους αντιμετωπίζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλήματα ψυχικής υγείας και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να μας προβληματίσει.
Λόγω δε ακριβώς αυτής της έξαρσης των προβλημάτων όσον αφορά την ψυχική υγεία η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τοποθέτησε στο ίδιο επίπεδο την ψυχική υγεία με τη σωματική υγεία με την εισαγωγή είκοσι εμβληματικών πρωτοβουλιών και με τη χρηματοδότηση ενάμισι δις από διάφορα χρηματοδοτικά μέσα. Ο ένας στους δύο Ευρωπαίους πολίτες βίωσαν συναισθηματικό ή ψυχοκοινωνικό πρόβλημα τον τελευταίο χρόνο, ενώ ο ένας στους τέσσερις πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρουν ότι οι ίδιοι ή μέλος της οικογένειάς τους αντιμετώπισε προβλήματα πρόσβασης σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Και εδώ πέρα θέλω να σας θέσω ένα πολύ σοβαρό ζήτημα όχι απλά ως Βουλευτής του ελληνικού Κοινοβουλίου, αλλά ως μητέρα, ως μητέρα τριών κοριτσιών στην εφηβεία όπου αυτό το οποίο αντιμετωπίζω, αλλά και αυτό που βλέπω από τις έρευνες είναι ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε να δούμε και να αντιμετωπίσουμε οι γονείς είναι η εξάρτηση η οποία υπάρχει από τα παιδιά μας με το διαδίκτυο. Έξι στα δέκα παιδιά είναι εξαρτημένα από το διαδίκτυο, ένα στα πέντε μάλιστα από όλα αυτά έχουν σημάδια παραίτησης από τις καθημερινές τους δραστηριότητες, από τα σπορ τους, από τον ύπνο τους, από όλα αυτά τα οποία οφείλουν να κάνουν. Έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση, έχουν θυμό, έχουν εσωστρέφεια. Υπάρχουν πολλά κορίτσια στην εφηβεία τα οποία αντιμετωπίζουν ζητήματα με διατροφική διαταραχή. Υπάρχουν πάρα πολλοί έφηβοι και παιδιά που αντιμετωπίζουν ψυχώσεις, πάρα πολλά παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Όλα αυτά δείχνουν ποιες είναι οι προκλήσεις και πόση ευαισθησία και σοβαρότητα και πόσο απόλυτη προτεραιότητα πρέπει να είναι οι ολοκληρωμένες πολιτικές για την αντιμετώπιση της ψυχικής υγείας.
Όλα αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στο έκτακτο ευρωβαρόμετρο σχετικά με την ψυχική υγεία και δείχνουν ακριβώς για ποιο λόγο χρειάζονται συνεχείς δράσεις για την ψυχική υγεία, στηριγμένες, όμως, σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, γιατί η ψυχική υγεία είναι δημόσια υγεία, είναι δικαίωμα και γιατί έχει να κάνει με την ευημερία των πολιτών, αλλά και με την ίδια την ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας.
Γι’ αυτό, λοιπόν, λέμε και επιμένουμε ότι χρειάζονται πολιτικές για κατάλληλη και αποτελεσματική πρόληψη, για πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και οικονομικά προσιτή ψυχική περίθαλψη, για επανένταξη στην κοινωνία και ανάρρωση.
Και, δυστυχώς, εσείς φέρνετε ένα νομοσχέδιο χωρίς καμία διαβούλευση, με αποκλεισμό των λειτουργών της ψυχικής υγείας και, δυστυχώς, φέρνετε ένα νομοσχέδιο στο οποίο ιδρύετε ένα υδροκέφαλο, ένα Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που εντάσσετε μέσα τον ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ, όλες τις δομές και υπηρεσίες και τα προγράμματα για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων.
Και εδώ πέρα υπάρχει μια πολύ απλή ερώτηση, κύριε Υπουργέ: Πώς είναι δυνατόν να ενοποιούνται φορείς, όπως είναι το ΚΕΘΕΑ και ο ΟΚΑΝΑ, που έχουν τελείως διαφορετική φιλοσοφία ο ένας από τον άλλον; Έχουμε τα στεγνά προγράμματα, τα οποία πώς τα ενοποιείτε με αυτά τα οποία λειτουργούν με υποκατάστατα; Χρειάζεται να μας εξηγήσετε, γιατί εδώ πέρα έχουμε θεραπευτικές μεθόδους και οργανισμούς που έχουν λειτουργήσει τριάντα-σαράντα χρόνια και μπαίνουν πια κάτω από τη διοίκηση ενός ενιαίου οργανισμού, που είναι απολύτως αμφίβολο το αποτέλεσμα του εφεξής.
Αυτά, λοιπόν, είναι σοβαρά ζητήματα που οφείλετε να εξηγήσετε απέναντι στους συμπολίτες μας που βρίσκονται στις κοινότητες του ΚΕΘΕΑ, στις οικογένειές τους.
Και, βεβαίως, θα μου επιτρέψετε να αναφέρω μέσα σε όλο αυτό και το τι δεν κάνετε και δεν στηρίζετε τίποτε για τα προγράμματα πρόληψης τα οποία λειτουργούν σε όλους τους δήμους και δεν προβλέπετε κάτι για τη στήριξή τους, για τη χρηματοδότησή τους, που ξέρουμε πολύ καλά ότι η πρόληψη είναι το άλφα και το ωμέγα.
Επιτρέψτε μου να αναφέρω, βεβαίως, σε όλα αυτά και ως Βουλευτής του δυτικού τομέα της Αθήνας, στον οποίο βρίσκονται και όλα τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, ότι συνεχίζει το μεγαλύτερο ψυχιατρικό νοσοκομείο της χώρας να αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά ζητήματα με την υποστελέχωσή του, συνεχίζουν να υπάρχουν πολλά θέματα όσον αφορά το νούμερο ένα στόχο που είναι η αποσυλοποίηση των ασθενών πάντα με σωστές δομές και σωστές συνθήκες. Τι έχετε κάνει και τι μέλλει γενέσθαι όσον αφορά αυτό;
Επίσης, πρέπει να μας απαντήσετε τι γίνεται με την ψυχιατρική κλινική στο «Αγία Βαρβάρα» του ιδρύματος Αγγελικούση. Γνωρίζετε πολύ καλά δυο χρόνια πριν έγιναν εγκαίνια στην Ψυχιατρική Κλινική Εφήβων του «Αγία Βαρβάρα» και ακόμα παραμένει υποστελεχωμένη. Γνωρίζοντας το πόσο τεράστιες ελλείψεις υπάρχουν όσον αφορά την αντιμετώπιση ψυχιατρικών περιστατικών σε όλη την Ελλάδα παραμένει υποστελεχωμένη.
Χρειάζονται βαθιές αλλαγές τώρα, κύριε Υπουργέ. Τα προβλήματα δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται άλλο αποσπασματικά. Δεν μπορεί να θυμόμαστε μέσα Ιουλίου ότι υπάρχουν ζητήματα υποστελέχωσης νοσοκομείων στα νησιά. Δεν μπορεί να τρέχετε άλλο πίσω από προβλήματα όπως είναι η έλλειψη φαρμάκων, πάντα κατόπιν εορτής. Δεν μπορεί να μην υπάρχει συνολική συζήτηση, συνολική πρόταση μεταρρύθμισης, συνολική πρόταση εφ’ όλης της ύλης παρέμβασης, αλλιώς τα προβλήματα δεν θα λυθούν ποτέ και εσείς θα συνεχίσετε να περνάτε μονίμως κάτω από τον πήχη.
Ευχαριστώ πολύ.
Το σχετικό video:
