«Οι ανοίκειες επιθέσεις κατά του ΠΑΣΟΚ από τον Πρωθυπουργό και την Ν.Δ στοχεύουν να φρενάρουν την ανοδική πορεία του, αλλά θα αποδειχτούν αναποτελεσματικές.«
Κύριε και κύριοι συνάδελφοι,
Ο Πρωθυπουργός πριν λίγες μέρες ανακοίνωσε το Food pass. Δεν μπορώ να μην σχολιάσω ότι ο τρόπος ανακοίνωσης με την προετοιμασία του επικοινωνιακού κλίματος επί τρεις περίπου μέρες κατά τις οποίες ανακοινωνόταν ότι κάτι σημαντικό θα εξήγγειλε, αλλά και το περιεχόμενο του μέτρου δείχνει την επικοινωνιακή και μόνο προσπάθεια της Κυβέρνησης στην τελική ευθεία προς τις εκλογές.
Είναι ένα μέτρο καθαρά προεκλογικό, που λειτουργεί σαν ασπιρίνη για τους καταναλωτές, τα εισοδήματα των οποίων δέχονται διπλή αφαίμαξη τόσο από τον υψηλό πληθωρισμό, όσο και τους φόρους κατανάλωσης Πρόκειται για εμπαιγμό να εμφανίζεται ότι με το 10% των δαπανών για τα τρόφιμα πατσίζεται ο πληθωρισμός και λύνεται το πρόβλημα, όταν ο πληθωρισμός των τροφίμων τον Νοέμβριο βρίσκονταν ήδη στο 12,8%. Οι τιμές στα είδη διατροφής βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 13 ετών, ενώ, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, σε ετήσια βάση οι τιμές στα τρόφιμα αυξήθηκαν 15%, με ορισμένα είδη μάλιστα, όπως γαλακτοκομικά και έλαια να φτάνουν έως και 25,3%.
Η κυβέρνηση έχει καλλιεργήσει την κουλτούρα των επιδομάτων, επειδή αρνείται να προχωρήσει σε ρύθμιση της αγοράς με πραγματικούς ελέγχους και κυρίως σε μια κατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης με μείωση των έμμεσων φόρων και αύξηση των άμεσων εκεί που πρέπει, εκεί που πραγματικά μπορεί να βρεθεί πλούτος. Αυτή είναι η μόνιμη, η σταθερή πρόταση του ΠΑΣΟΚ, πρόταση απέναντι στην οποία κωφεύετε, δεν αισθάνεστε καν την ανάγκη να εξηγήσετε γιατί δεν την δέχεστε.
Παράλληλα, ο Πρωθυπουργός επιτέθηκε ευθέως και ανοίκεια στο ΠΑΣΟΚ , ως κόμμα έτοιμο να συνεργαστεί με το ΣΥΡΙΖΑ για σχηματισμό Κυβέρνησης. Μας είπε ότι θέλουμε περίπου να πάρουμε την θέση του Καμένου! Η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται από δηλώσεις στελεχών της Ν.Δ και διαρροές του Μαξίμου. Παριστάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν ότι αμετάκλητη επιλογή μας είναι η αυτόνομη πορεία μας, η ισχυροποίησή μας, η αλλαγή συσχετισμών.
Κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν την ιδεολογική και πολιτική, απόσταση που μας χωρίζει από το ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι όμως ότι δεν το καταλαβαίνουν. Γι’ αυτό αυτή η χοντροκομένη επίθεση στο ΠΑΣΟΚ είναι απαράδεκτη. Είναι ότι έχουν επιλέξει να επιτεθούν στο ΠΑΣΟΚ για να φρενάρουν την ανοδική του πορεία και την μεγαλύτερη διείσδυσή του στο χώρο του Κέντρου. Είναι που βλέπουν στην ισχυροποίηση του ΠΑΣΟΚ ένα κίνδυνο μείωσης των ποσοστών τους, όπως ασφαλώς το αντιλαμβάνεται και ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι η αλήθεια, αυτό ενοχλεί.
Με φαντασιακά κατασκευάσματα όμως δεν κάνεις Πολιτική, δεν έχεις αποτελέσματα. Εκτίθεσαι. Είναι δε τρομερό, ότι η Κυβέρνηση της Ν.Δ μας εγκαλεί γιατί ζητάμε ως κόμμα της Αντιπολίτευσης να καταψηφιστεί η Κυβέρνηση! Μάλλον πρόκειται για μια διεθνή πρωτοτυπία. Μάλλον η Ν.Δ μέσα στην αλαζονεία της θα ήθελε μια αντιπολίτευση που θα ζητούσε άδεια ή συγγνώμη για να ασκήσει κριτική στην Κυβέρνηση ή ακόμα, θα ήθελε μια αντιπολίτευση που θα έλεγε «κάνατε λάθη, τα κάνατε μούσκεμα στην διαχείριση κρίσεων, αλλά καλό είναι να μείνετε στην εξουσία»! Αν αναζητείτε «πρόθυμους», προφανώς θα προτιμούσατε μια συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση. Απευθύνεστε όμως σε λάθος κόμμα.
Εμείς προχωράμε μπροστά. Η θέση μας είναι σαφής : Μια προοδευτική κυβέρνηση μπορεί να υπάρξει μόνο με ΠΑΣΟΚ στον πυρήνα της. Η πορεία μας είναι αυτόνομοι. Αποτελούμε μια εναλλακτική πρόταση με το δικό μας σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα. Εφόσον η λαϊκή ετυμηγορία μας δώσει, όπως όλα δείχνουν, μία διερευνητική εντολή θα απευθύνουμε προσκλητήριο προς όσες πολιτικές δυνάμεις θεωρούν ότι συμφωνούν με αυτά που εμείς έχουμε θέσει ως όρους προγραμματικών συμφωνιών.
Το παρόν μάλιστα νομοσχέδιο θέλει να αποτελέσει την κυβερνητική πολιτική απάντηση απέναντι στο μείζον κοινωνικό εσωτερικό πρόβλημα της στέγασης. Ένα πρόβλημα που σε συνδυασμό με το δημογραφικό δυναμιτίζουν το μέλλον της χώρας.
Το κατά πόσον τα καταφέρνει, θα το δούμε στη συνέχεια. Αν και ως εκ του προοιμίου, όπως σημειώθηκε από τους περισσότερους των ομιλητών αλλά και τους Φορείς, πρόκειται για ένα μη αποτελεσματικό νομοσχέδιο, προεκλογικού περισσοτέρου χαρακτήρος και όχι τόσο ουσίας, το οποίο αγγίζει αλλά δεν επιλύει το όποιο πρόβλημα. Και πως θα μπορούσε άλλωστε, όταν οι πόροι αλλά και οι δυνητικά ωφελούμενοι εκ του προγράμματος είναι τόσο περιορισμένοι.
Για το πρόγραμμα “Σπίτι Μου” προβλέπεται ότι από τον προϋπολογισμό της ΔΥΠΑ θα δοθούν 375 εκ. ευρώ σε λιγότερο από 4.000 δικαιούχους. Στον αντίποδα, στην Πορτογαλία, το αντίστοιχο πρόγραμμα διαθέτει 2,7 δις. Ευρώ για το στεγαστικό πρόβλημα για 16.000 κατοικίες, ενώ στην Ισπανία 1 δις για οικοδόμηση 20.000 κοινωνικών κατοικιών.
Η Ελλάδα καλώς ή κακώς αποτελεί για ακόμα μια χρονιά την πρωταθλήτρια στη στεγαστική επισφάλεια. Αναζητούνται λοιπόν άμεσες και ουσιαστικές λύσεις, όχι ασπιρίνες.
Σημειώνεται μάλιστα το παράδοξο σε μια χώρα όπου το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ξεπερνάει το 73% να αντιμετωπίζουμε ένα τέτοιο οξύ θέμα στέγασης. Ειρήσθω εν παρόδω, στο σημείο αυτό αξίζει βεβαίως να σημειωθεί ότι το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα βαίνει συνεχώς μειούμενο ευρισκόμενο στο χαμηλότερο σημείο, διαχρονικά.
Μάλιστα, με την τρέχουσα διαδικασία διαχείρισης απαιτήσεων, στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων, τους συνεχείς πλειστηριασμούς, τα διάφορα funds και την έλλειψη κάποιου μηχανισμού ή θεσμού προστασίας της πρώτης κατοικίας είναι απολύτως βέβαιο ότι το ποσοστό της ιδιοκατοίκησης θα μειωθεί ακόμα περισσότερο, οξύνοντας ένα ήδη τοξικό πρόβλημα.
Και επειδή αρέσκεστε κ. Υπουργέ στους αριθμούς και στα στατιστικά, σας παραθέτω τα εξής στοιχεία :
– Οι 8 στους 10 ενοικιαστές φέρεται να δίνουν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για την κάλυψη της στεγαστικής τους ανάγκης.
– Η άνοδος των μισθωμάτων των κατοικιών σε συνδυασμό με την εκτίναξη των λογαριασμών και τη γενικότερη ακρίβεια αυξάνει τη στεγαστική επισφάλεια των ενοικιαστών, καθιστώντας το κόστος δυσβάσταχτο.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το σύνολο των κατοίκων της χώρας το ποσοστό όσων επιβαρύνονται υπερβολικά από το κόστος στέγασης ήταν 29% το 2021, ενώ για τους ενοικιαστές το νούμερο αυτό εκτινάσσεται στο δυσθεώρητο 75%, όταν μάλιστα ο μέσος όρος στην ΕΕ των 27 εκτιμάται σε μόλις 21,2%.
Εν μέσω μάλιστα πληθωρισμού και ακρίβειας η ήδη μεγάλη επιβάρυνση των Ελλήνων για δαπάνες κατοικίες αυξάνονται περισσότερο, προκαλώντας οικονομική ασφυξία στους μισθωτές.
Για τους δε, πολίτες που στράφηκαν στο δανεισμό για την τυχόν ανέγερση ή την αγορά πρώτης κατοικίας, στο παραπάνω εκρηκτικό μίγμα θα πρέπει να προστεθεί και η άνοδος των επιτοκίων.
Η χώρα μας λοιπόν παραμένει επικεφαλής στην ΕΕ σε δαπάνες για κατοικία και κόστος στέγασης. Σύμφωνα δε, με έρευνα της Eurostat το έτος 2019 το 62,1% των ενοικιαστών στη χώρα μας δαπανούσαν άνω του 50% του εισοδήματος τους μόνο για την κάλυψη του κόστους στέγασης.
Το αντίστοιχο δε, ποσοστό ενοικιαστών στη γειτονική Ρουμανία ήταν 29,4%, στη Βουλγαρία 24,2%, στη συγκρίσιμη Πορτογαλία 14,5%, ενώ στη Γερμανία 10%. Πλέον, το ποσοστό αυτό βάσιμα θα έχει αυξηθεί έτι περαιτέρω με όλα αυτά που βιώνουμε.
Με βάση δε, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2019, η Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά νέων ανθρώπων ηλικίας 25-34 ετών που μένουν μαζί με τους γονείς τους. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό παραμένει υψηλό ιδιαίτερα στις ηλικίες 25-34 αγγίζοντας το 67,2%.
Παράλληλα, η πρόσβαση στην ενοικιαζόμενη κατοικία για μεγάλα τμήματα του μόνιμου πληθυσμού ιδίως δε στα μεγάλα αστικά κέντρα και στις υψηλής τουριστικής ζήτησης περιοχές, γίνεται δυσκολότερη, λόγω και των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Την ίδια μάλιστα ώρα η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό κενών κτιρίων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου 2,5 εκ κτήρια σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ανεκμετάλλευτα κτήρια που απλά λιμνάζουν.
Και κάπως έτσι φθάσαμε στη λεγόμενη στεγαστική κρίση όπου σύμφωνα με τη ΓΣΕΒΕΕ αγγίζει πάνω από 4 στα 10 νοικοκυριά, όταν το ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι μόλις 1 στα 10. Με μισθούς πολύ χαμηλότερους από τον μέσο όρο της Ε.Ε, πληρώνουμε πολύ ακριβότερα την στέγαση . Ένα κοινωνικό πρόβλημα που η παρούσα κυβέρνηση αδυνατεί να επιλύσει.
Το παρόν νομοσχέδιο σίγουρα δε, αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα παραπάνω. Εν τοις πράγμασιν ούτε καν προσπαθεί.
Εμείς ως ΠΑΣΟΚ έχουμε προτείνει και παρουσιάσει συγκεκριμένα μέτρα, δείχνοντας σοβαρότητα και συνέπεια απέναντι σε τέτοιου είδους κοινωνικά κατά πρώτον ζητήματα. Τα ημίμετρα που μας παρουσιάζετε ως λύση, δεν είναι για εμάς.
Ειδικότερα, προτείναμε:
– την κατασκευή χιλιάδων κατοικιών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, στα Πρότυπα της Πορτογαλίας, οι οποίες θα διατεθούν με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και νέες.
– την παροχή κινήτρων, όπως φοροελαφρύνσεων για την επιστροφή στην αγορά των κενών – κλειστών ακινήτων.
– τη δημιουργία νέων, σύγχρονων και ανθρώπινων, φοιτητικών εστιών.
– την εξορθολόγηση και νομοθέτηση για την αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, με σαφείς κανόνες, όρια και περιορισμούς στα αστικά κέντρα.
Αυτά αποτελούν μέρος μιας ολοκληρωμένης στεγαστική πολιτικής και όχι το παρόν προεκλογικού χαρακτήρα, μη αποτελεσματικό, κυβερνητικό νομοσχέδιο, το οποίο υπόσχεται πολλά, αυτοπροσδιορίζεται ως η επανεκκίνηση στη στεγαστική πολιτική, αλλά στην πράξη αφορά λίγους και δεν ρυθμίζει τα κακώς κείμενα και τις όποιες στρεβλώσεις.
Δυστυχώς και σ΄ αυτό το μείζον θέμα δείχνετε αποσπασματικότητα, ατολμία, έλλειψη συνολικού σχεδιασμού. Και σ΄ αυτό το κορυφαίο πρόβλημα δείχνετε να περιορίζεστε σε μερικά μέτρα που μοιάζουν με ασπιρίνη μπροστά στο πρόβλημα που διογκώνεται και πλήττει εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες και ιδιαίτερα τους πιο νέους ανθρώπους.
Νάντια Γιαννακοπούλου 