ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ(ΝΑΝΤΙΑ) ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βουλευτής Β2 Δυτ. Τομέα Αθήνας – Κίνημα Αλλαγής
Αθήνα,18/05/2020
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τοποθέτηση της Βουλευτού Νάντιας Γιαννακοπούλου, ως Ειδική Αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής στην επί της αρχής συζήτησης του νομοσχεδίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Στην συζήτηση επί της αρχής του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τοποθετήθηκε η ειδική αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής Νάντια Γιαννακοπούλου τονίζοντας πως «Έχουμε να κάνουμε με ένα νομοσχέδιο, όπου ενσωματώνονται Ευρωπαϊκές Οδηγίες, αλλά και ρυθμίζονται διάφορα ετερόκλητα νομικά ζητήματα της εσωτερικής μας νομοθεσίας, ουσιαστικά δηλαδή μιλάμε για ένα νομοσχέδιο που περιλαμβάνει διατάξεις διάσπαρτες και ασύνδετες μεταξύ τους, ενώ το ένα τρίτο του νομοσχεδίου δεν έχει μπει καν σε διαβούλευση. Ένα δείγμα κακής νομοθέτησης, που καμία σχέση δεν έχει με το περίφημο επιτελικό κράτος».
Όσον αφορά τα βασικά μέρη του νομοσχεδίου, η βουλευτής μεταξύ άλλων ανέφερε: «το υπουργείο Δικαιοσύνης θα έπρεπε να ήταν Υπουργείο υπόδειγμα στην καλή κι όχι στην κακή νομοθέτηση. Δυστυχώς δεν το αποδεικνύετε. Για εμάς, το Κίνημα Αλλαγής, η αναμόρφωση, ο εκσυγχρονισμός και ο εξορθολογισμός της Ελληνικής Νομοθεσίας προκειμένου να συμβαδίσει με την νέα πραγματικότητα αλλά και την αντίστοιχη νομοθεσία των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας, αλλά από την άλλη είναι εξίσου σοβαρό το πώς γίνεται αυτή η ενσωμάτωση, προκειμένου να ανταποκρίνεται και να εκφράζει την ελληνική πραγματικότητα.»
Η κα Γιαννακοπούλου στο θέμα της νομικής αρωγής, επεσήμανε πως «Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τη χρησιμότητα και αναγκαιότητα ειδικά μέσα σε περίοδο κρίσης, όπως αυτή που ζούμε, του να έχουν τη δυνατότητα όσο περισσότεροι μπορούν και έχουν ανάγκη να τους παρέχεται νομική αρωγή. Όμως η επέκταση του θεσμού που ήδη δυσλειτουργεί θα έχει ως βέβαιο αποτέλεσμα την έμπρακτη παράλυσή του και θα επιτύχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση. Άρα η ερώτηση κύριε Υπουργέ είναι, αν προτίθεστε να αυξήσετε τον προϋπολογισμό προκειμένου οι φάκελοι να διεκπεραιώνονται και να εκκαθαρίζονται όχι σε δύο χρόνια, όπως συμβαίνει τώρα, και πάντα σε συνεννόηση με τους συγκεκριμένους φορείς; Όλες αυτές οι καθυστερήσεις υπονομεύουν τον θεσμό της νομικής αρωγής. ».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συζητάμε σήμερα στην ολομέλεια αυτό το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ έχουμε εισέλθει σε μια νέα φάση.
Σε μία νέα φάση όπου η χώρα, η κοινωνία έχει να αντιμετωπίσει μία διπλή πρόκληση. Από τη μία ολοκληρώθηκε η φάση εγκλεισμού, καραντίνας και τα υγειονομικά αποτελέσματα της προσπάθειας γιατρών, Κυβέρνησης που γενικά πήρε έγκαιρα μέτρα, όλου λίγο πολύ του πολιτικού κόσμου με το Κίνημα Αλλαγής να ξεχωρίζει με τις συνεχείς εποικοδομητικές προτάσεις του πολλές εκ των οποίων υιοθετήθηκαν και βεβαίως της κοινωνίας ήταν εντυπωσιακά. Δείξαμε τι μπορούμε να καταφέρουμε όταν σεβόμαστε τις απόψεις των ειδικών, όταν πορευόμαστε ενωμένοι ως Έλληνες.
Η Ελλάδα είναι χώρα πρότυπο παγκόσμια για την αντιμετώπιση της πανδημίας και αυτό μας δίνει την δύναμη και τα απαραίτητα συμπεράσματα να συνεχίσουμε στον δύσβατο δρόμο που έχουμε μπροστά μας.
Τώρα είμαστε στην επομένη φάση. Ο ιός είναι ακόμα εδώ, ο κίνδυνος ενός δεύτερου κύματος της Πανδημίας είναι παρών, ενώ έχει ξεκινήσει η προσπάθεια να ξανασταθεί η Οικονομία στα πόδια της. Νομίζω ότι σ΄αυτή την φάση η Κυβέρνηση δεν δείχνει έτοιμη. Υπουργοί δημιουργούν ένα κλίμα ευφορίας όταν διεθνώς εκτιμούν ότι μπορεί η ύφεση στη χώρα μας να ξεπεράσει το 10%. Αν πριν δύο μήνες μιλούσαμε για ένα πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό, τώρα ίσως να μιλάμε για ένα μεταπολεμικό τοπίο με ορατούς και καταστροφικούς εχθρούς: Την ύφεση, τον κίνδυνο μαζικών λουκέτων, την εκτίναξη των ποσοστών της ανεργίας, την κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου, την καταρράκωση του Τουρισμού.
Απέναντι σ΄αυτό δεν βλέπω ένα ολοκληρωμένο σχέδιο της Κυβέρνησης, μια συγκεκριμένη δέσμη στήριξης των Επιχειρήσεων, καθαρές κουβέντες, ξεκάθαρες εκτιμήσεις και επιπλέον διάθεση διαλόγου, σύνθεσης απόψεων. Αυτό που έρχεται και πρέπει να αντιμετωπίσουμε δεν γίνεται με αλληλοσυγκρουόμενες, θολές εκτιμήσεις. Χρειάζεται να ειπωθεί όλη η αλήθεια μέσω της συνεργασίας με τα κόμματα και τους κοινωνικούς φορείς και σ΄αυτή την κατεύθυνση αυτός που έχει την κύρια ευθύνη είναι η Κυβέρνηση. Η μέχρι σήμερα τακτική Κυβέρνησης και συγκεκριμένων Υπουργών εμπεριέχουν το στοιχείο της αυταρέσκειας, της αποσπασματικότητας, της ανεπάρκειας. Έτσι θα οδηγηθούμε σε μια κόλαση για την χώρα και την κοινωνία. Ας μην ξεχνάμε δε, ότι ο Ελληνικός λαός πέρασε μία πολλή μεγάλη περιπέτεια δέκα ετών, τριών Μνημονίων, πτώσης του βιωτικού του επιπέδου. Δεν έχει πολλές αντοχές.
Αισθάνομαι το χρέος να αναφέρω αυτές τις σκέψεις καθώς με φοβίζει η ιδέα επανόδου ενός νέου κύματος οργής και λαϊκισμού, τυφλού φανατισμού, ενώ θα πλησιάζει απειλητικά ένα νέο τσουνάμι. Ας το προσέξει αυτό η Κυβέρνηση. Είναι δική της ευθύνη πριν απ΄ όλα να δείξει σχέδιο, συνεργατικότητα, στήριξη στην πειθώ, την σύνθεση και την συναίνεση.
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι,
Διανύσαμε μια εβδομάδα έντονη. Έντονη, καθ’ όλη την διάρκεια της συζήτησης του εν λόγω νομοσχεδίου στις επιτροπές.
Έχουμε να κάνουμε με ένα νομοσχέδιο, όπου ενσωματώνονται Ευρωπαϊκές Οδηγίες, αλλά και ρυθμίζονται διάφορα ετερόκλητα νομικά ζητήματα της εσωτερικής μας νομοθεσίας, ουσιαστικά δηλαδή μιλάμε για ένα νομοσχέδιο σκούπα, ένα νομοσχέδιο αχταρμά, δείγμα κακής νομοθέτησης που προφανώς καμία σχέση δεν έχει με το περίφημο επιτελικό κράτος, που περιλαμβάνει διατάξεις διάσπαρτες και ασύνδετες μεταξύ τους, ενώ το ένα τρίτο του νομοσχεδίου δεν έχει μπει καν σε διαβούλευση.
Κύριε υπουργέ, το υπουργείο Δικαιοσύνης θα έπρεπε να ήταν Υπουργείο υπόδειγμα στην καλή κι όχι στην κακή νομοθέτηση. Δυστυχώς δεν το αποδεικνύετε.
Για εμάς, το Κίνημα Αλλαγής, η αναμόρφωση, ο εκσυγχρονισμός και ο εξορθολογισμός της Ελληνικής Νομοθεσίας προκειμένου να συμβαδίσει με την νέα πραγματικότητα αλλά και την αντίστοιχη νομοθεσία των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας με βάση το Ενωσιακό μας Δίκαιο, αλλά και μία ιστορικά αναγκαία μεταρρύθμιση, η οποία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλέγμα παρεμβάσεων για μια ισχυρή και λειτουργική Ελληνική Δικαιοσύνη.
Και βέβαια χρειάζεται άμεση ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας στη δική μας, είναι υποχρέωσή μας, αλλά από την άλλη είναι εξίσου σοβαρό το πώς γίνεται αυτή η ενσωμάτωση, προκειμένου να ανταποκρίνεται και να εκφράζει την ελληνική πραγματικότητα.
Το πρώτο μέρος του σ/ν ( άρθρα 1-20) αφορά στην ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της Οδηγίας 2016/800 σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο των ποινικών διαδικασιών.
Παρά το γεγονός ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι συμβαλλόμενα μέρη της ΕΣΔΑ και της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, επιλέγετε να ενσωματώσετε την Οδηγία σε χωριστό νομοθέτημα αντί του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Είναι εσφαλμένη κατεύθυνση η πρόβλεψη της διαδικασίας ενημέρωσης του ανηλίκου για μια σειρά από δικαιώματα, χωρίς να είναι παρών εκείνος που έχει τη γονική μέριμνα του ανήλικου, καθώς δεν μπορεί ένας ανήλικος να αξιολογήσει σύνθετα νομικά ζητήματα που μπορεί να είναι κρίσιμα.
Επίσης κρίνουμε πως όσον αφορά την οπτικοακουστική καταγραφή του άρθρου 9, θα έπρεπε να προβλέπεται απαρέγκλιτη παρουσία δικηγόρου, ώστε να είμαστε σίγουροι πως θα διασφαλιστεί πλήρως η προσωπικότητα του ανηλίκου και να μην θιγούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
Στο δεύτερο μέρος (αρ.21-28) ενσωματώνεται η Οδηγία 2017/1371, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, προκειμένου να υπάρξουν κοινές ουσιαστικές ποινικές διατάξεις στα κράτη- μέλη.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 22, διευρύνεται το υποκειμενικό πεδίο εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 235 και 236 του ποινικού κώδικα, ώστε αυτά να εφαρμόζονται όταν οι αναφερόμενες υπηρεσιακές ενέργειες ή παραλείψεις ζημιώνουν ή μπορούν να σημειώσουν τα ενωσιακά οικονομικά συμφέροντα.
Το τρίτο μέρος (άρθρα 29-40), αφορά Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2017/541 για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, με στόχο τον περιορισμό της πολυνομίας και την αποφυγή αλληλεπικαλυπτόμενων διατάξεων.
Στόχος είναι η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των συνεργαζόμενων κρατών– μελών κατά των εγκλημάτων τρομοκρατίας και η καταπολέμηση της μέσω της συνέχισης των προσπαθειών ενίσχυσης της συμμαχίας της διεθνούς κοινότητας.
Στο τέταρτο μέρος (άρθρο 41-47) ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη τάξη η Οδηγία Ε.Ε. 2016/1919 σχετικά με τη δικαστική αρωγή για υπόπτους και κατηγορούμενους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Καταρχάς για ποιο λόγο υπάρχει διαφοροποίηση στην παροχή νομικής βοήθειας ανάμεσα στις ποινικές και στις αστικές υποθέσεις;
Εδώ ανακύπτουν δύο πάρα πολύ σοβαρά ζητήματα, που σας προβάλλαμε διεξοδικά τις ενστάσεις μας κατά τη διάρκεια των επιτροπών. Η πρώτη αφορά στον φραγμό των ελάχιστων παραστάσεων για τους νέους δικηγόρους που αναλαμβάνουν τέτοιες υποθέσεις. Αποκλείονται με αυτόν τον τρόπο οι νέοι δικηγόροι, κάτι που είναι άδικο αλλά και δεν τεκμηριώνετε επαρκώς. Εγώ, δεν το κατανοώ κύριε Υπουργέ, γιατί, όσον αφορά τη νομική αρωγή θεωρείτε ότι οι νέοι δικηγόροι δεν έχουν τα εχέγγυα να εκτελέσουν με επάρκεια τα καθήκοντά τους, όταν σε άλλες περιπτώσεις τα έχουν. Θα μπορούσατε, όπως μας είπαν και οι φορείς στην ακρόασή τους, να βάλετε άλλα υψηλά στάνταρντ διασφάλισης της ποιότητας, όπως τα μεταπτυχιακά, την ειδική μετεκπαίδευση, την παρακολούθηση σεμιναρίων στους Δικηγορικούς συλλόγους και άλλα.
Η δεύτερη αφορά την διεύρυνση των δικαιούχων της νομικής αρωγής. Επί της αρχής κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με την ανάγκη ένταξης όλων των συμπολιτών μας που χρήζουν αρωγής στο θεσμό της νομικής βοήθειας.
Το θέμα όμως είναι να μπορεί να λειτουργεί και ο θεσμός και αυτή τη στιγμή, γνωρίζετε ότι όσον αφορά στη λειτουργία αυτού υπάρχουν προβλήματα, πολύ σοβαρά προβλήματα. Αρά, νομίζω ότι πρέπει να δούμε όλο το πλαίσιο γιατί αλλιώς είναι δώρο άδωρον. Είναι εμπαιγμός. Άρα η ερώτηση κύριε Υπουργέ είναι, αν καταρχάς προτίθεστε να λύσετε τις υπάρχουσες τεράστιες διοικητικές δυσκολίες στο θεσμό της νομικής αρωγής; Εάν προτίθεστε κύριε Υπουργέ να αυξήσετε τον προϋπολογισμό προκειμένου οι φάκελοι να διεκπεραιώνονται και να εκκαθαρίζονται όχι σε δύο χρόνια, όπως συμβαίνει τώρα, και πάντα σε συνεννόηση με τους συγκεκριμένους φορείς; Όλες αυτές οι καθυστερήσεις υπονομεύουν τον θεσμό της νομικής αρωγής.
Πόσο αλήθεια λάβατε υπόψιν σας τα αποτελέσματα της επιτροπής του Δικηγορικού Συλλόγου η οποία, εργάστηκε πάρα πολλές εβδομάδες πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα; Τους ρωτήσατε; Ακούστε κύριε Υπουργέ. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τη χρησιμότητα και αναγκαιότητα ειδικά μέσα σε περίοδο κρίσης, όπως αυτή που ζούμε, του να έχουν τη δυνατότητα όσο περισσότεροι μπορούν και έχουν ανάγκη να τους παρέχεται νομική αρωγή. Όμως η επέκταση του θεσμού που ήδη δυσλειτουργεί θα έχει ως βέβαιο αποτέλεσμα την έμπρακτη παράλυση του και θα επιτύχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση.
Στο Πέμπτο, Έκτο και Έβδομο μέρος ενσωματώνονται πληρέστερα Οδηγίες σχετικά με την επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων της ενωσιακής νομοθεσίας, σχετικά με την αναβάθμιση και την διεύρυνση της συνεργασίας μεταξύ Ελληνικής και Κυπριακής Δημοκρατίας και σχετικά με την συνεργασία της Ευρωπαϊκής Μονάδας Δικαστικής Συνεργασίας (Eurojust).
Αναφερθήκαμε και στην ικανοποίηση μας στο γεγονός ότι ανακαλέσατε τις διατάξεις για την ΑΔΑΕ, γιατί, ήταν λανθασμένες πέρα ως πέρα και ελπίζω, εάν προτίθεστε να ξαναφέρετε τέτοιου είδους διατάξεις να λάβετε πολύ σοβαρά τις τα ερωτήματα που σας θέσαμε παραμένουν αμείλικτα κέ Υπουργέ και σε καμία περίπτωση μην διανοηθείτε να προχωρήσετε σε ρυθμίσεις οι οποίες μεταφέρουν αρμοδιότητες της Ολομέλειας σε μονοπρόσωπα όργανα. Είναι αντιδημοκρατικό, αναπαράδεκτο.
Το Όγδοο Μέρος, αποτελεί ένα συνονθύλευμα διάσπαρτων ρυθμίσεων που συνιστά ενδεικτικό κακής Νομοθέτησης. Συγκεκριμένα θέλω σήμερα να αναφερθώ στα άρθρα 63 έως 64, τα οποία, έχουν να κάνουν με την υφ’ όρον παραγραφή και την παύση δίωξης συγκεκριμένων πλημμελημάτων που έχουν τελεστεί. Έχει να κάνει, με την αιώνια στάθμιση μεταξύ δύο διαφορετικών, έννομων αγαθών.
Από τη μια μεριά είναι η ποινική αξίωση της πολιτείας και του πολίτη για την καταδίκη, έστω και στα χαμηλής εγκληματικότητας αδικήματα, από την άλλη είναι η σώρευση υποθέσεων, που δημιουργούν μια πολύ μεγάλη υπερσυγκέντρωση υποθέσεων στον πρώτο βαθμό, με αποτέλεσμα αυτές οι υποθέσεις, όταν υπερσυσσωρεύονται, αν δεν εφαρμοστεί ο θεσμός της υφ’ όρων παραγραφής να δημιουργήσουν πολύ μεγάλα προβλήματα στη δικαιοσύνη.
Η στάθμιση υπέρ της δεύτερης λύσης είναι κάτι που έχει γίνει διαχρονικά, διακομματικά, από όλες τις κυβερνήσεις (2011, 2013, 2016 και σήμερα). Όμως, το είπα και το ξαναλέω, κύριε Υπουργέ, ότι πλέον, οι συνθήκες είναι διαφορετικές Υπάρχει, ένας νέος Ποινικός Κώδικας κι ένας Κώδικας Ποινικής Δικονομίας που λειτουργούν εδώ και ένα χρόνο. Έχουμε ήδη νέες ελαττωμένες ποινές, έχει καταργηθεί ένα πλήθος πράξεων, πάμπολλα κακουργήματα έχουν γίνει πλημμελήματα. Υπήρχαν τρόποι να μπορέσει να λυθεί το ζήτημα χωρίς να οδηγηθούμε σε αυτή την ακραία περίπτωση. Όσο κι αν αντιλαμβάνομαι τη λογική σας πρέπει κάποια στιγμή επιτέλους να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να παραβλέπουμε τον βασικό κανόνα της γενικής πρόληψης του Ποινικού Δικαίου. Αυτές οι ρυθμίσεις καλλιεργούν ένα κλίμα γενικότερο της ατιμωρησίας, κάτι που είναι προβληματικό. Αν είναι έτσι, τότε να τα διαγράψουμε κι ως αδικήματα. Αυτή είναι όμως η λύση. Σε καμία περίπτωση.
Τέλος όσον αφορά την ίδρυση κατεύθυνσης ειρηνοδικών στην εθνική σχολή λειτουργών. Είναι βεβαίως θετικό το να δημιουργηθεί νέα κατεύθυνση φοίτησης για τους ειρηνοδίκες μέσα στην εθνική σχολή δικαστικών λειτουργών. Νομίζω ότι με αυτό τον τρόπο όντως παρέχεται η καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και παρέχονται τα ποιοτικά εχέγγυα που έρχονται σε πλήρη προσαρμογή με τις νέες απαιτήσεις, οι οποίες υπάρχουν για τους ειρηνοδίκες και έχει να κάνει με τα διευρυμένα πλέον δικαιοδοτικά τους καθήκοντα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κοινοβουλευτική διαδικασία συνιστά το πιο δημιουργικό κομμάτι του έργου μας. Η άσκηση λοιπόν αντιπολίτευσης, πλέον του ότι εντάσσεται στον κοινοβουλευτικό ρόλο της αντιπολίτευσης, είναι δημιουργική διότι ακριβώς αυτό που κάνουμε είναι να προτείνουμε νομοτεχνικές βελτιώσεις, οι οποίες εντάσσονται στο πλαίσιο ακριβώς του ρόλου μας.
Ας το ασκήσουμε δίχως μικροπολιτικές, με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα κι όχι με ψυχρή επιστημονικά καταγραφή διατάξεων και ας κρατήσουμε το θετικό της υπόθεσης. Που δεν είναι άλλη από την εξαγωγή ορθών νομικών συμπερασμάτων που εκσυγχρονίζουν και αναδεικνύουν τον τομέα της Δικαιοσύνης σε λαμπρό παράδειγμα της Δημοκρατίας μας.
Σας ευχαριστώ ».
Το video της τοποθέτησης:
Νάντια Γιαννακοπούλου 