Συνέντευξη στην εφημερίδα “Τα Νέα”
Σε ποιο βαθμό πιστεύετε πως οι μεγάλες κοινωνικές και υγειονομικές κρίσεις αναδεικνύουν την κοινότητα των προβλημάτων που ταλανίζουν τους ανθρώπους οπουδήποτε κι αν ζουν και οποιοδήποτε και αν είναι το χρώμα τους;
Ζούμε σε εποχή μεγάλων αλλαγών, κρίσεων και εμφάνισης συνεχών αιφνιδιαστικών γεγονότων. Ας σκεφτούμε την πανδημία, τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, τις αλλαγές λόγω της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, ακόμα και τις γεωστρατηγικές αλλαγές που κυοφορούνται, την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και την εκδήλωση αναθεωρητικών τάσεων από χώρες με ξεχωριστό τον ρόλο της Τουρκίας ανάμεσα σε αυτές. Τι αναδεικνύουν αυτά; Υπάρχουν προβλήματα που αποκτούν πιο έντονα χαρακτηριστικά παγκοσμιότητας, οικουμενικότητας. Εμφανίζονται με μεγαλύτερες ταχύτητες αλλαγές, προκλήσεις, προβλήματα που απασχολούν, απειλούν την ζωή των ανθρώπων ανεξάρτητα από χώρα, θρησκεία, φύλο. Αυτό αναδεικνύει έντονα την ανάγκη συντονισμού, κοινών ρυθμίσεων, κοινής αντιμετώπισης απέναντι στα οποία και οι παγκόσμιοι μηχανισμοί αλλά και οι πανευρωπαϊκοί θεσμοί φαίνεται να καθυστερούν. Πέρα από τις ιδιομορφίες κάθε χώρας ή και τις επιλογές κάθε Κυβέρνησης υπάρχουν προκλήσεις που δεν μπορεί κάθε μία χώρα από μόνη της να αντιμετωπίσει.
Σε σχέση με ποια γυναίκα συγγραφέα θα αναγνωρίζετε καίρια τη συμβολή της όχι μόνο όσον αφορά το καθαρά δημιουργικό της έργο αλλά και την κοινωνική της προσφορά;
Ξεχωριστή πηγή έμπνευσης αποτελεί για μένα το έργο και η συνολική δράση της Λιλής Ζωγράφου. Δημοσιογράφος, συγγραφέας με λόγο αντισυμβατικό, με συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση και στόχος της Χούντας των Συνταγματαρχών αποτελεί για μένα σημείο αναφοράς. Τα βιβλία και οι παρεμβάσεις της εξέπεμψαν μηνύματα ελευθερίας, χειραφέτησης των γυναικών σε εντελώς διαφορετικές και δύσκολες εποχές. Στον νου μου φέρνω τα βιβλία «17 Νοέμβρη- Η νύχτα της μεγάλης σφαγής», «Επάγγελμα: Πόρνη», «Η γυναίκα που χάθηκε καβάλα στο άλογο», «Η αγάπη άργησε μια μέρα», «Μου σερβίρετε ένα βασιλόπουλο;» και υπάρχει ένα τεράστιο υλικό βιβλίων, άρθρων, τολμηρών προσεγγίσεων. Είναι πράγματι για μένα ξεχωριστή η παρουσία της, ιδιαίτερο το λογοτεχνικό της έργο.
Ποια γυναίκα του θεματικού και καλλιτεχνικού χώρου είτε του ανώτατου είτε του πρόσφατου παρελθόντος θα θέλατε να είχατε συναντήσει και συναναστραφεί;
Απαντώ χωρίς σκέψη με το όνομα της μεγάλης Ελληνίδας, της Μελίνας Μερκούρη. Μεγάλη ηθοποιός και γυναίκα με πληθωρική παρουσία, με αντιστασιακή δράση. Άνθρωπος με ευαισθησίες, με αγώνες για την ελευθερία και την Δημοκρατία, με το θάρρος, την τόλμη να εκφράζει δυνατά τις σκέψεις, τις απόψεις της. Πολιτικός με διαφορετική επαφή με την κοινωνία, με ικανότητα να αφουγκράζεται την αγωνία των ανθρώπων. Ναι, είναι η γυναίκα, η καλλιτέχνης, η Πολιτικός που θα ήθελα να γνωρίσω, να έχω συναντήσει, να μιλήσω μαζί της.
Αν σας προτεινόταν ένα μακροχρόνιο ταξίδι τι θα επιλέγατε, μια χώρα πολιτιστικού επιπέδου ή μια χώρα τριτοκοσμική με μεγάλο ανθρωποκεντρικό ενδιαφέρον;
Ένα ταξίδι αποκτά μια ιδιαίτερη αξία αν σε φέρνει σε επαφή με χώρες άλλων πολιτισμών, θρησκειών, συμπεριφορών. Αν σου επιτρέπει να έρθεις σε επαφή με άλλες περιοχές απόμακρες για εμάς και με ξεχωριστό ενδιαφέρον, από ότι σου επιτρέπει ένα ταξίδι για παράδειγμα σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Άλλωστε ένα τέτοιο ταξίδι σε μια χώρα της Ευρώπης είναι πολύ πιο προσιτό πια για πολύ περισσότερους από ότι πριν κάποια χρόνια. Είναι ασφαλώς πάντα ενδιαφέρον, αλλά πόσο πιο ανεβασμένο μπορεί να είναι το ενδιαφέρον, πόσο πιο έντονες μπορεί να είναι οι συγκινήσεις από ένα ταξίδι στην Ινδία, το Θιβέτ, το Βιετνάμ, το Πακιστάν ή την Αφρική.
Αν σας υπόχρεων να επιλέξετε μια μορφή τέχνης που θα παράμενε η αποκλειστική τροφός των καλλιτεχνικών σας συγκινήσεων ποια θα ήταν η τέχνη αυτή;
Θα επέλεγα χωρίς σκέψη την Μουσική. Με τα ακούσματα μπορείς να ηρεμείς ή και να ανεβαίνεις, να προβληματίζεσαι ή και να απολαμβάνεις, να γλεντάς. Είναι μια Τέχνη που μπορεί να πλημμυρίσει ένα άνθρωπο ή και ένα χώρο με συναισθήματα, ομορφιά, γαλήνη, ικανοποίηση.
