Συναδέλφισες, συνάδελφοι,
Τον Δεκέμβριο του 1999 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε την 25η Δεκεμβρίου ως Διεθνή ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά γυναικών με σκοπό να αναδείξει το πρόβλημα και την παγκόσμια διάστασή του.
Ήταν μια κορυφαία πρωτοβουλία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ με την οποία αναγνώριζε ότι η εξάλειψη της βίας εναντίον των γυναικών ήταν και είναι ζήτημα δημοκρατίας και μας αφορά όλους και όχι μόνο τις γυναίκες. H παγκόσμια εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών υπογραμμίζει ότι πρέπει να τελειώσει τώρα και όλοι πρέπει να συμβάλλουμε σε αυτό. Πρέπει να μπει ένα τέλος σε κάθε μορφή βίας ενάντια στις γυναίκες, που λαμβάνει χώρα στο σπίτι, τον δρόμο, τον χώρο εργασίας και συνιστούν παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Είναι απαράδεκτο, το 2022, οι γυναίκες να υφίστανται ακόμα βία και διακρίσεις λόγω του φύλου τους. Οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα ώστε οι γυναίκες να πάψουν να υφίστανται τις συνέπειες της βίας.
Η βία κατά των γυναικών είναι ένα ζοφερό κοινωνικό φαινόμενο με παγκόσμια διάσταση. Προσβάλλει όχι μόνο τις γυναίκες αλλά και όλες τις κοινωνίες στις οποίες λαμβάνει χώρα. Ο αντίκτυπος της βίας κατά των γυναικών δεν αφορά μόνο τις γυναίκες που έχουν πέσει θύματα, αφού επηρεάζει τις οικογένειες, τα παιδιά, τους φίλους και την κοινωνία στο σύνολό της. Πλήττει την ισότητα, την κοινωνική συνοχή και την αειφόρο ανάπτυξη, τραυματίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το θέμα είναι πολιτικό και άπτεται των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ουσιαστικής λειτουργίας της Δημοκρατίας μας. Η ευαλωτότητα των γυναικών στην βία συντηρεί την ανισότητα και πλήττει τη Δημοκρατία.
Δυστυχώς καθημερινά περιστατικά , γεγονότα και συμπεριφορές αναδεικνύουν τις διαστάσεις αυτού του φαινομένου στην πατρίδα μας. Χιλιάδες είναι οι καταγγελίες που έχουν γίνει στην Ανοιχτή Γραμμή , ενώ δεκάδες είναι οι γυναικοκτονίες ετησίως. Παρά τις όποιες πρωτοβουλίες που πήραμε με συναίνεση ως Επιτροπή, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι μιλάμε για μια υπόθεση που θέλει πολύ μεγάλη, συστηματική , επίπονη προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα. Ας θεωρήσουμε ως πολύ ισχυρό όπλο ότι σπάσαμε την σιωπή τα προηγούμενα χρόνια. Έχουμε όμως πολύ δρόμο.
Δεν μπορούμε να αγνοούμε ότι η το φαινόμενο παρουσιάζει μεγάλη έξαρση παγκοσμίως, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη : 1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της. 1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού.40% με 50% των γυναικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας. 500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
Διεθνώς αλλά και στην χώρα μας, οι κάθε είδους σεξιστικές συμπεριφορές και η σεξουαλική παρενόχληση αποτελούν συχνές εμπειρίες για τις περισσότερες γυναίκες σε κάποια φάση της ζωής τους. Η αυξανόμενη δημοσιοποίηση από γυναίκες όλων των περιοχών και όλων των κοινωνικών στρωμάτων, τα κινήματα τύπου «# me too» και οι γυναικείες οργανώσεις φέρνουν στο φως το μέγεθος του προβλήματος και αναδεικνύουν την ανάγκη για ανάληψη δράσεων που θα στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση, την πρόληψη, την αντιμετώπιση και τελικά τον περιορισμό και την εξάλειψη της παρενόχλησης και της βίας παντού.
Η πρόσφατη υγειονομική, οικονομική και κοινωνική κρίση, έχει εντείνει το φαινόμενο και ανέδειξε το έμφυλο και το ταξικό της πρόσημο. Οι αριθμοί αποτυπώνουν ότι η βία κατά των γυναικών και η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκε κατά 20% τον καιρό της πανδημίας, ενώ το τελευταίο διάστημα σημειώνεται δραματική αύξηση των γυναικοκτονιών στην χώρα μας.
Γι αυτό χρειάζονται άμεσα μέτρα όπως :
- Η άμεση εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να εφαρμόσει πλήρως το ν. 4531/2018 (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης), νόμο που αποτέλεσε μια ιστορική στιγμή για τους αγώνες του φεμινιστικού και γυναικείου κινήματος.
- Να υπάρξει κρατική μέριμνα και ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, αξιοποιώντας κάθε ευρωπαϊκή αρωγή, τόσο από πλευράς οικονομικών πόρων όσο και τεχνογνωσίας, με στόχο τη διαπαιδαγώγηση των γενεών μακριά από έμφυλα στερεότυπα. Σημαντικός ο ρόλος του εκπαιδευτικού συστήματος σε αυτή την κατεύθυνση.
– Η Επέκταση των δομών του Δικτύου για την Καταπολέμηση της βίας σε όλη τη χώρα τόσο στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όσο και στο επίπεδο της Κρατικής και Δημόσιας Πρόνοιας. Να υπάρξουν θεσμικά μέτρα και συστήματα συνεργασίας Κράτους , Τ.Α αλλά και ΜΚΟ, με κανόνες και διάθεση περισσότερων υλικών αλλά και ανθρώπινων πόρων, στοχεύοντας στην ολοκληρωμένη υποστήριξη των γυναικών θυμάτων όλων των μορφών βίας και των παιδιών τους.
– Ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας κατά των Γυναικών και των κατά τόπους Συμβουλευτικών Κέντρων Γυναικών (ν.4604/2019).
– Η Πολιτεία οφείλει να λάβει μέτρα στήριξης των θυμάτων-γυναικών και να διαμορφώσει συνθήκες ασφάλειας, ώστε να «ανοίξουν τα στόματα», στο σπίτι, στην εργασία αλλά και στους δημόσιους χώρους. Η ΕΛ.ΑΣ. οφείλει να ενισχύσει και να δραστηριοποιήσει αποτελεσματικά το ειδικό επιτελικό Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας.
Μαζί μ΄αυτά είναι αναγκαίες συνεχείς δράσεις για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών. Οι δε Πολιτικές δυνάμεις, κρατικοί θεσμοί, δικαιοσύνη και εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να θέσουμε, με πράξεις και όχι με λόγια, ψηλά στην ατζέντα το θέμα της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και της ισότητας των φύλων.
Σας ευχαριστώ