Κύριε Υπουργέ,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η κοινή γνώμη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη παρακολουθεί σοκαρισμένη το σκάνδαλο Qatar gate. Αποτελεί μείζον φαινόμενο διαφθοράς και προσπάθειας επηρεασμού των αποφάσεων του Ευρωκοινοβουλίου. Πρόκειται για ένα πλήγμα στην λειτουργία των κοινοτικών θεσμών και έχει φέρει λογική αναστάτωση στις Βρυξέλλες. Δυστυχώς για την χώρα πριν απ΄ όλα, εμπλεκόμενη σε αυτό φέρεται και η Ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή.
Η άμεση απόφαση του Προέδρου μας Νίκου Ανδρουλάκη να θέσει εκτός Κόμματος την Εύα Καϊλή δείχνει ότι είμαστε αποφασισμένοι να μην αφήνουμε καμία σκιά σε θέματα ηθικής τάξης, σε θέματα ποινικά. Η απόφαση και η ταχύτητα με την οποία αυτή ελήφθη, προστατεύει την νέα μας προσπάθεια, κάνει σαφείς τις αρχές και αξίες μας. Κάποιοι έντεχνα προσπαθούν να συνδέσουν φαινόμενα του παρελθόντος με το σκάνδαλο αυτό για να πλήξουν το ΠΑΣΟΚ. Το κάνουν με τακτικές που θυμίζουν άλλες εποχές. Ο καθένας έχει την προσωπική του ηθική. Το να πηγαίνουμε να ταυτίσουμε ιδεολογικά τη διαφθορά, αυτό είναι μια μορφή αποπροσανατολισμού και εκφασισμού του δημόσιου λόγου
Ενωμένοι προχωράμε, αποφασισμένοι να μην επιτρέψουμε σε τίποτα και σε κανένα να ανακόψει την δυναμική, ανοδική μας πορεία. Το ΠΑΣΟΚ πορεύεται στις εκλογές με στόχο να αλλάξει τους πολιτικούς συσχετισμούς και να βάλει την σφραγίδα του στις μετεκλογικές εξελίξεις και διεργασίες. Πορεύεται μέσα από τις δύσκολες συνθήκες που βιώνει ο λαός μας από την ακρίβεια, τους εθνικούς κινδύνους λόγω της Τουρκικής επιθετικότητας και το νοσηρό κλίμα που δημιουργείται από την έλλειψη απαντήσεων για τις καταγγελίες για τις υποκλοπές ως η δύναμη που μπορεί να συμβάλει σε μια νέα πορεία της χώρας.
Τίθεται σήμερα ενώπιον μας προς συζήτηση το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με τη Δημοτική Αστυνομία, τους Φορείς Λαϊκών Αγορών, την απλούστευση διαδικασιών μεταξύ Ο.Τ.Α. και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, τις ρυθμίσεις εξομάλυνσης της εκλογικής διαδικασίας κατοίκων εξωτερικού και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών.
Επί της αρχής, και μόνο ο τίτλος του Ν/Σ φανερώνει τη κριτική που ασκήθηκε από την πλειοψηφία της αντιπολίτευσης, χαρακτηρίζοντας το εν λόγω νομοσχέδιο , «Νομοσχέδιο-σκούπα” με κάθε λογής ασύνδετες διατάξεις, που κατά κύριο λόγο φαίνεται να αφορούν διευθετήσεις τρεχόντων ζητημάτων.
Το σύνολο της κριτικής και η συζήτηση στις Επιτροπές, επικεντρώθηκε σε δύο μεγάλες Ενότητες. Τη Δημοτική Αστυνομία, που καταλαμβάνει τα πρώτα 37 Άρθρα και τη τροποποίηση του πλαισίου Λαϊκών Αγορών στην Αττική και Θεσσαλονίκη.
Είναι γεγονός ότι, τσο υπόλοιπο μέρος του Ν/Σ, με τα Άρθρα 51 έως 118 ρυθμίζεται κάθε πιθανό και απίθανο θέμα, που θυμήθηκε ο νομοθέτης μετά από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης, αγαπημένη συνήθεια της Κυβέρνησης, το γνωστό “ράβε – ξήλωνε” επί των ίδιων και των ίδιων προβλημάτων, που η ίδια έχει προκαλέσει.
Πριν απ’ όλα, πρέπει να έχουμε υπόψιν μας, όλοι σ’ αυτή την αίθουσα, κατά τη σημερινή συζήτηση, το αυτοδιοικητικό πολιτικό πλαίσιο, στο οποίο εντάσσεται το παρόν Νομοσχέδιο.
Στις 2 Δεκεμβρίου το Συμβούλιο της Επικρατείας ανακοίνωσε ότι εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 2377/2022 Απόφαση της Ολομέλειάς του, που έκρινε αντισυνταγματικές για την τρέχουσα αυτοδιοικητική θητεία, τις αλλαγές που επέβαλε η Ν.Δ. τον Αύγουστο του 2019, ενώ είχαν ήδη προηγηθεί οι Δημοτικές Εκλογές, αφενός μεν στη σύνθεση της Οικονομικής Επιτροπής και Επιτροπής Ποιότητας Ζωής των Δήμων, αφετέρου στις αρμοδιότητες των Επιτροπών, που γιγαντώθηκαν, με αντίστοιχη αποψίλωση των αρμοδιοτήτων των Δημοτικών Συμβουλίων.
Για εμάς στο ΠΑΣΟΚ, η εξέλιξη αυτή, ήταν απολύτως αναμενόμενη και αποτελεί πλήρη δικαίωση όσων η Κ.Ο. τεκμηρίωνε και ψήφιζε όλα αυτά τα χρόνια. Σας θυμίζω, κύριε Υπουργέ, ότι το Μάιο, σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα μας συνυπέγραψε Επίκαιρη Ερώτηση, η οποία συζητήθηκε στην Ολομέλεια 20 Ιουνίου, και με την οποία είχαμε ζητήσει από την Κυβέρνηση να μας ενημερώσει «για την προετοιμασία της, ώστε η Πολιτεία να επιδείξει άμεσα αντανακλαστικά στην περίπτωση που η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως ακριβώς το Γ’ Τμήμα αυτού, κρίνει αντισυνταγματικές τις νομοθετικές παρεμβάσεις που η Κυβέρνηση επέφερε στο σύστημα διακυβέρνησης των Ο.Τ.Α., ενώ ήδη είχαν προηγηθεί οι αυτοδιοικητικές εκλογές».
Τώρα λοιπόν, τη σημασία αυτής της απόφασης, και των συνεπειών που επιφέρει, μπορούμε εύκολα να τη αντιληφθούμε καθώς το θέμα της αντισυνταγματικότητας πρακτικά συμπαρασύρει τη συζήτηση επί του Ν/Σ, αφού εύλογα γεννάται το ερώτημα, πώς θα εφαρμοστούν πρακτικά όλες αυτές οι αυτοδιοικητικές μικροδιατάξεις στους Δήμους, όταν έχει τιναχθεί στον αέρα το μείζον, που είναι το σύστημα διακυβέρνησής τους.
Αυτή τη στιγμή στους Δήμους επικρατεί τεράστια ανασφάλεια, καθώς πάσχει η σύνθεση των -ελεγχόμενων από το Δήμαρχο- πανίσχυρων αποφασιστικών οργάνων, δηλαδή των δύο Επιτροπών. Παρόλα αυτά, και σε αυτό το Ν/Σ να αφαιρείται αρμοδιότητες από το Δημοτικό/Περιφερειακό Συμβούλιο προς την Οικονομική Επιτροπή.
Πιο συγκεκριμένα επί των σημείων του Νομοσχεδίου:
Αναφορικά με τη Δημοτική Αστυνομία. Πέραν των τεχνικών ζητημάτων, στα οποία αναφέρθηκε αναλυτικά, η Ειδική Αγορητρία του ΠΑΣΟΚ, κατά τη συνεδρίαση των επιτροπών, φαίνεται ότι η Κυβέρνηση επικοινωνιακά συνοδεύει τη νομοθετική αυτή κίνηση με έναν -πολλάκις εξαγγελθέντα- Διαγωνισμό πρόσληψης 1.264 Δημοτικών Αστυνομικών. Τί εννοώ;; Πέραν του ότι κανείς διαγωνισμός ακόμα δεν έχει ξεκινήσει (ίσως επιθυμείτε να γίνει με τις νέες διατάξεις ) δεδομένων των εθνικών εκλογών, και στη συνέχεια των δημοτικών , παραμένει άγνωστο πού θα φθάσει χρονικά ο διορισμός.
Συνεπώς, άνευ Υπαλλήλων, τα μεταρρυθμιστικά λόγια για τις υπό ψήφιση αλλαγές, θα παραμείνουν στη θεωρία, ενώ η πραγματικότητα θα συνεχιστεί με άκρως υποστελεχωμένη Δημοτική Αστυνομία. Δεν πρόκειται για αντιπολιτευτική πρόβλεψη, προκύπτει ξεκάθαρα από τη μεταβατική διάταξη της παρ.2 του αρ.36, όπου ορίζεται πως «Υφιστάμενες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υπηρεσίες Δ.Α. εξακολουθούν να λειτουργούν με προσωπικό που υπολείπεται του οριζομένου στο άρθρο 4 μέχρι την πλήρωση των προβλεπόμενων θέσεων»
Το σημαντικότερο όμως κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, θεωρώ πως είναι η πλήρης απόδειξη ότι η πολυδιαφημιζόμενη «μεταρρύθμιση» της Δημοτικής Αστυνομίας., περιορίζεται σε ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της, σε συλλήψεις, χειροπέδες και γκλοπς .
Ειλικρινά, ως ΠΑΣΟΚ εκφράζουμε βαθύτατο προβληματισμό για το έντονα κατασταλτικό πρόσημο που αποκτά η Δ.Α., καθώς αλλοιώνεται ουσιωδώς η μέχρι στιγμής φύση της, μετατρέποντάς την σ’ ένα ένοπλο σώμα. Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η άσκηση προανακριτικών πράξεων όσον αφορά τα κακουργήματα, αναφερόμενοι ειδικά στα ζώα συντροφιάς, όπου προφανώς απαιτείται εξειδικευμένη εκπαίδευση, εμπειρία και τεχνογνωσία, αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος σοβαρών προανακριτικών παραλείψεων και ακυροτήτων. Για παράδειγμα, δεν ορίζεται η διαδικασία που θα ακολουθείται μετά τη σύλληψη (δεν υπάρχει καν έστω μια εξουσιοδοτική ή κάποια παραπομπή, για να είναι σαφές τι ακριβώς κάνει ο Δημοτικός Αστυνομικός, πως πότε και με ποια έγγραφα τον παραδίδει, που ακριβώς, και λοιπές πρακτικές αναγκαίες λεπτομέρειες). Είναι ακατανόητο πως είναι δυνατόν το υφιστάμενο προσωπικό, που δεν έχει εκπαιδευτεί στη χρήση των νέων μέσων και αρμοδιοτήτων, να μπορέσει να τις ασκήσει άμεσα από την επόμενη εβδομάδα, χωρίς χρονικό περιθώριο εκπαίδευσής του.
Συμπερασματικά, η πραγματικότητα είναι πως ολόκληρο το Μέρος Α’ περί Δημοτικής Αστυνομίας είναι ένας επικοινωνιακός εμπαιγμός, δεξιάς συντηρητικής ρητορικής.
Η ουσία παραμένει πως, ελλείψει Δημοτικών Αστυνομικών, οι προτεινόμενες διατάξεις δεν είναι ικανές να επιτύχουν το σκοπό που περιγράφεται στο αρ.1 του Ν/Σ περί «ενίσχυσης της ευελιξίας και αποτελεσματικότητας της Δ.Α.».
Για να επιτευχθεί η αποτελεσματικότητα χρειάζεται να καλυφθούν οι ανάγκες των Δήμων σε ανθρώπινο δυναμικό και, ταυτοχρόνως, να ληφθούν γενναίες πρωτοβουλίες ώστε να λυθεί η “θηλειά” της οικονομικής ασφυξίας από το “λαιμό” της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μόνον τότε οι Δήμοι που δεν έχουν Δ.Α. θα πάρουν Απόφαση να αποκτήσουν, αλλά και εκείνοι που έχουν θα μπορέσουν να θωρακίσουν τις Υπηρεσίες Δ.Α. με όλα τα σύγχρονα αναγκαία μέσα (πχ αυτοκίνητα, μηχανές κλπ) που έχουν ανάγκη στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Όσον αφορά το δεύτερο μεγάλο θέμα του Νομοσχεδίου, τη σύσταση φορέα λειτουργίας λαϊκών αγορών Περιφέρειας Αττικής και φορέα λειτουργίας λαϊκών αγορών Περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης. Κατά την άποψή μας, κύριε Υπουργέ, πρόκειται για επιστροφή στο παρελθόν, καθώς τα Νομικά Πρόσωπα υπήρχαν επί μακρόν και τα καταργήσαμε το 2014.
Συγκεκριμένα, με το αρ.21 του ν.4264/2014 καταργήθηκαν: το ΝΠΔΔ «Οργανισμός Λαϊκών Αγορών Αττικής», που είχε συσταθεί το 1938, και το ΝΠΔΔ «Οργανισμός Λαϊκών Αγορών Θεσσαλονίκης», που είχε συσταθεί το 1995. Οπότε ο «εκσυγχρονισμός» ο δικός σας, φαίνεται να μας καλεί να επιστρέψουμε σε παλαιότερες εποχές.
Πέραν των επί μέρους θεμάτων, δημιουργεί αίσθηση, και θα πρέπει να το λάβετε σοβά υπόψιν σας ότι σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης για την κοινωνία, προχωράτε στη δημιουργία των καταργηθέντων Νομικών Προσώπων, με τα ανάλογα κόστη για το καθένα, όπως αναλύονται.
Επίσης, ένα πολύ βασικό θέμα, είναι η σύνθεση των Δ. Σ. Τόσο η επιλογή του Προέδρου, η υπο-εκπροσώπηση της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, αλλά και το ζήτημα ταύτισης “ελεγκτή και ελεγχόμενου”. Στις τις αρμοδιότητες του Νομικού Προσώπου, είναι η «επιβολή κυρώσεων και προστίμων στους πωλητές λαϊκών αγορών, σε περιπτώσεις παραβάσεων»- στο Δ.Σ. συμμετέχουν εκπρόσωποι των πωλητών.
Τέλος, στις μεταβατικές διατάξεις του αρ.50 ορίζεται ότι «Οι προϊστάμενοι των οργανικών μονάδων των Διευθύνσεων λαϊκών αγορών της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους, έως την κατάρτιση του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του νομικού προσώπου». Αυτό ουσιαστικά τί σημαίνει;;;; Ότι και θα αρχίσει να λειτουργεί το νέο ΔΣ και θα μείνουν οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας “φορτωμένες” με τα καθήκοντα και με διοικητική-οικονομική υποστήριξη των Ν.Π., δεδομένου ότι επίκεινται εκλογές (εθνικές και αυτοδιοικητικές), κατά τις οποίες “παγώνουν” οι υπηρεσιακές μεταβολές και ουσιαστικά τα πάντα, είναι άγνωστο που μπορεί να φθάσει χρονικά αυτό το διφυές καθεστώς λειτουργίας.
Kλείνω κύριε Πρόεδρε,
Είμαστε θετικοί στην έκτακτη οικονομική ενίσχυση για το ένστολο προσωπικό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής. Άλλωστε το ΠΑΣΟΚ πάντοτε υποστήριζε και υπερψήφιζε όλα τα μέτρα στήριξης ακόμη και αν ήταν αποσπασματικά η ημίμετρα, και αν δίνονται προεκλογικά, γιατί θεωρούμε ότι οποιαδήποτε στήριξη στο εισόδημα των Ελλήνων πολιτών είναι σημαντική μέσα σε αυτή την κρίση. Όμως γιατί αυτή η οικονομική ενίσχυση να μην δοθεί και στα στελέχη των Ενόπλων δυνάμεων; Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το επίδομα χορηγείται στο προσωπικό το οποίο τελεί σε αυξημένη επιχειρησιακή ετοιμότητα και λειτουργεί σε εικοσιτετράωρες κυλιόμενες βάρδιες για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών. Με βάση το σκεπτικό της τροπολογίας, λοιπόν δεν βρίσκω τον λόγο γιατί να μην επεκταθεί και στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Για το τί προσφέρουν καθημερινώς, μέρα και νύχτα, καλοκαίρι και χειμώνα, στην πατρίδα μας. Ακόμα βέβαια, για λόγους ίσης μεταχείρισης και αξιοπιστίας, θα έπρεπε ,αν θέλετε να το δούμε συνολικά και να υπάρχει η ίδια μέριμνα για το σύνολο του προσωπικού που εργάζεται στα σημεία εισόδου.
Η συνάδελφος και Ειδική Αγορήτρια του ΠΑΣΟΚ, σε όλες τις προηγούμενες συνεδριάσεις έκανε συγκεκριμένες παρατηρήσεις για κάθε κεφάλαιο του νομοσχεδίου.. Το ερώτημα είναι αν τα λάβατε υπόψιν σας κύριε Υπουργέ, τόσο τις παρατηρήσεις των αρμόδιων φορέων, όσο και των συναδέλφων της αντιπολίτευσης. Γιατί όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για ένα ζήτημα ευρύτερα κοινωνικό, το οποίο αφορά όλες και όλους μας και δεν χωρούν μονοδιάστατες απόψεις, που διεκδικούν το αλάθητο. Πρέπει να δεχθείτε κάθε τίς σωστό αναδεικνύεται από αυτή εδώ τη συζήτηση. Με βάση αυτή τη σκέψη, όσον αφορά τα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, νομοθετούσαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ κάνοντας πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Με βάση αυτή τη σκέψη, και ως Αντιπολίτευση, κάνουμε την οποιαδήποτε κριτική, σε όσα σ βλέπουμε πως δεν βοηθούν τη Τοπική Αυτοδιοίκηση να κάνει βήματα εμπρός.
Σας ευχαριστώ.