Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δεν μπορώ να μην σταθώ στο τι συνέβη χθες, κατά την έναρξη της δίκης για το Μάτι.
Χθες ζήσαμε κάτι απερίγραπτο, ένα γεγονός που ευτελίζει τις διαδικασίες της Δικαιοσύνης και θίγει την ευαισθησία όλων των Ελλήνων και ιδιαίτερα όσων έζησαν την τραγωδία στο Μάτι, όσων έχασαν τους ανθρώπους τους με φρικώδη τρόπο και είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται μέσα σε λίγες ώρες.
Τέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά την τραγωδία, η δίκη με το που ξεκίνησε διακόπηκε γιατί δεν είχε εξασφαλιστεί η κατάλληλη αίθουσα.
Αυτό που συνέβη αναδεικνύει τις σημαντικές ευθύνες της Πολιτείας που δεν έπραξε το αυτονόητο καθήκον της: να εγγυηθεί την απονομή της δικαιοσύνης. Η έναρξη της δίκης και η δυνατότητα να πραγματοποιηθούν οι διαδικασίες της θα αποτελούσε την στοιχειώδη ένδειξη σεβασμού απέναντι στην μνήμη των 104 νεκρών.
Πρόκειται για συμβάν τριτοκοσμικής χώρας και δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για την έναρξη αλλά και για την ολοκλήρωση της δίκης με τις ταχύτερες δυνατές διαδικασίες. Η Πολιτεία πρέπει να πάρει τις ευθύνες της. Είναι αδιανόητη αυτή η κατάσταση και κάθε ολιγωρία, κάθε καθυστέρηση θα είναι βαρύ ατόπημα.
Η χώρα μας βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο
Από τη μία το κύμα της ακρίβειας και του πληθωρισμού. Οι συνεχείς ανατιμήσεις συμπιέζουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό και τροφοδοτούν τεράστιες δυσκολίες σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Η ακρίβεια ακόμα και σε προϊόντα πρώτης ανάγκης, στην ενέργεια, στα καύσιμα, στα τρόφιμα, με ένα πληθωρισμό που ανεβαίνει σταθερά και διάχυτες εκφράσεις αισχροκέρδειας δημιουργούν φαινόμενα μιας διευρυνόμενης φτώχειας, μιας δυσκολίας των νοικοκυριών να ανταποκριθούν, ενώ φέρνει και χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μπροστά στον κίνδυνο ενός λουκέτου.
Διάβαζα χθες πανηγυρισμούς από την Κυβέρνηση για την σχετική υποχώρηση του πληθωρισμού. Ωστόσο έχουμε μια ακόμα δραματική επαλήθευση ότι η ακρίβεια μονιμοποιείται όπως προκύπτει και από τη σημερινή ανακοίνωση της EUROSTAT για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) που στη χώρα μας τον Οκτώβριο έτρεξε με ρυθμό 9,8%.
Η αλήθεια είναι μία και είναι πικρή.
Παρά τη σχετική υποχώρηση του σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να ροκανίζει όλο και περισσότερο τα πενιχρά εισοδήματα των νοικοκυριών, που δαπανούν το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου εισοδήματός τους για βασικά καταναλωτικά αγαθά, στα οποία σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., οι αυξήσεις είναι ακόμα και διπλάσιες του μέσου όρου του ΔΤΚ.
Φαντάζομαι ότι αυτή η αλήθεια δεν προσφέρεται για επικοινωνιακά παιχνίδια και πανηγυρισμούς πάνω σ΄ αυτή την δύσκολη κατάσταση.
Παράλληλα, οι πληθωριστικές πιέσεις σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού αυξάνουν το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων, που με τη σειρά τους το μετακυλύουν στον καταναλωτή.
Οι επιπτώσεις του πληθωρισμού δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιδοματικές πολιτικές που καταλήγουν πάλι στις τσέπες των λίγων και ισχυρών. Γιατί αυτό κάνετε, επιδοτείται τα υπερκέρδη των ολιγοπωλίων. Πολύ περισσότερο: Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα μέτρα επικοινωνιακού χαρακτήρα της κυβέρνησης της Ν.Δ., αφού αυτά έχουν δυστυχώς για τους πολίτες αποδειχθεί ατελέσφορα.
Μπορεί και πρέπει να αναχαιτιστεί μόνο με μέτρα άμεσης αποτελεσματικότητας. Μέτρα που κατ’ επανάληψη έχει προτείνει το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής.
Υπάρχει άμεση ανάγκη για πρόσθετες, διαφορετικές και γενναίες παρεμβάσεις, όπως η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης από το 13% στο 6% και η θέσπιση πλαφόν στη λιανική τιμή της ενέργειας, καθώς και η ρύθμιση του συνόλου των οφειλών, σε 120 δόσεις, οι συνεχείς έλεγχοι που θα οδηγούν και σε συγκεκριμένες κυρώσεις. Είναι ακατανόητο γιατί η Κυβέρνηση κωφεύει απέναντι σ΄ αυτές τις προτάσεις.
Η Ελλάδα δυστυχώς φτωχοποιείται και η κοινωνία επιδοματοποιείται, με τις όποιες καθυστερημένες αντιδράσεις της κυβέρνησης να μη δίνουν κάποια ουσιαστική λύση, λειτουργώντας κατά κάποιο τρόπο ως ένα εφήμερο παυσίπονο.
Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το σύνολο σχεδόν των δημοσκοπήσεων, κατά τις οποίες η πλειοψηφία της κοινής γνώμης αξιολογεί τα έως τώρα μέτρα της κυβέρνησης ως μη αποτελεσματικά και ως μη επαρκή. Η Κυβέρνηση όμως επιμένει σε μια από τα ίδια.
Ακόμα και με το καλάθι του νοικοκυριού αποπροσανατολίζει τους καταναλωτές με ένα ανεπαρκές βοήθημα. Όλες οι τιμές είναι πολλές εκατοστιαίες μονάδες πάνω σε σχέση με πέρυσι. Όποιος πάει σε ένα supermarket αντιλαμβάνεται ότι αγοράζει τα ίδια πράγματα με 30% κατά μέσο όρο αυξημένο το συνολικό κόστος σε σχέση με πέρυσι.
Αυτό λέει μια αλάνθαστη στατιστική. Η στατιστική του οικογενειακού προυπολογισμού, η στατιστική του διαθέσιμου εισοδήματος. Εν ολίγοις, ακόμα και αν επιτύχει αυτό το μέτρο, θα είναι μια ασπιρίνη και μόνο. Χρειάζονται άλλα μέτρα, δομικά μέτρα που θα φρενάρουν την ακρίβεια και αναφέρθηκα ήδη στις προτάσεις μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ας έλθουμε τώρα και στο λόγο σύγκλησης της σημερινής Ολομέλειας, ο οποίος είναι η συζήτηση του νομοσχέδιο που φέρει το Υπουργείο Οικονομικών και πραγματεύεται την κύρωση του κώδικα φορολογικής διαδικασίας.
Σημαντικό; Σημαντικότατο καταρχήν νομοσχέδιο προσωπικά θα απαντήσω, που δύναται να επηρεάσει καίρια τα δημόσια οικονομικά, την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία της χώρας και των πολιτών. Ας αξιολογήσουμε όμως ειδικότερα το κατά πόσο με τις φερόμενες διατάξεις επιτυγχάνονται οι στόχοι και οι προσδοκίες αυτού.
Ουδείς λοιπόν σε αυτή την αίθουσα καταρχήν μπορεί να αμφισβητήσει τη σπουδαιότητα αλλά και την αναγκαιότητα κωδικοποίησης του εν λόγω νομοθετήματος. Κωδικοποίηση η οποία συγκεντρώνει σε ένα νόμο και 71 άρθρα το σύνολο των διάσπαρτων διατάξεων και νομοθεσιών, συντελώντας με τον τρόπο αυτό στην ασφάλεια δικαίου και προσθέτοντας νομοτεχνική συνέπεια. Συνάμα δε, συμβάλλουν στη διευκόλυνση κατανόησης, μελέτης, τήρησης αλλά και εφαρμογής της κείμενης νομοθεσίας.
Το φερόμενο λοιπόν σχέδιο νόμου, 71 άρθρων στο σύνολο του μετά των συμπεριλαμβανομένων παραρτημάτων, στοχεύει στο να συγκεντρώσει τις υφιστάμενες διατάξεις που διέπουν τη διαδικασία προσδιορισμού (βεβαίωσης) και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου, καθώς και τις κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία. Ένας τομέας του φορολογικού δικαίου, πολυδιάσπαστος και με συνεχείς νομοθετικές αλλαγές ή μεταρρυθμίσεις.
Προσπαθήστε μόνο αξιότιμοι συνάδελφοι να θυμηθείτε τον αριθμό των αλλαγών που έχουν λάβει χώρα την τελευταία δεκαετία.
Ατελείωτες τροποποιήσεις επί τροποποιήσεων, καθιστώντας άγνωστη την όποια έννοια της σταθερότητας ή της βεβαιότητας στο εγχώριο φορολογικό αυτό κομμάτι δικαίου. Από τα 82 άρθρα του Κώδικα, μόνο 3 έχουν παραμείνει αναλλοίωτα στο πέρας των τελευταίων 9 ετών. Τα υπόλοιπα 79 έχουν υποστεί κατά καιρούς τροποποιήσεις, συμπεριλαμβανομένων και από την σημερινή κυβέρνηση, κάποια δε άρθρα μάλιστα πολλαπλές αλλαγές.
Συνεπώς, η παράταξη μου, το ΠΑΣΟΚ, αλλά και εγώ προσωπικά ως νομικός και ως βουλευτής αξιολογούμε καταρχήν θετικά την προσπάθεια του φερόμενου νομοθετήματος κωδικοποίησης. Ήταν άλλωστε κάτι που συμφωνούμε, κάτι απαραίτητο, κάτι που θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει.
Σταθεροί λοιπόν στις θέσεις μας και χωρίς κωλοτούμπες ή υπεκφυγές όπως άλλοι και άλλοι, ξεκάθαρα δηλώνουμε ότι είμαστε σύμφωνοι με το “νομικό θεσμό” των κωδικοποιήσεων, όπως άλλωστε πράξαμε και πρόσφατα με την ψήφιση του νέου Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) που κυρώθηκε με τον 4978/2022.
Κύριε Υπουργέ ,
σε καμία όμως περίπτωση μη θεωρήσετε ως δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη την θετική μας προδιάθεση αυτή επί του σκοπού της κωδικοποίησης, ότι αυτό περιλαμβάνει και για το αμιγώς περιεχομένου του νόμου, τις εκάστοτε διατάξεις και τροποποιήσεις για τις οποίες θα ασκήσουμε καλόπιστα την κριτική μας αξιολογώντας επί της ουσίας το σχέδιο νόμου.
Από την άλλη όμως επισημαίνουμε ρητά ότι αυτή η στήριξη μας στον σκοπό της Κωδικοποίησης δε σημαίνει ότι αλλάζει η στάση μας προς τις επί μέρους κωδικοποιούμενες διατάξεις του Κώδικά που δεν έχουμε ψηφίσει ως παράταξη όταν αυτές κατατέθηκαν στη Βουλή, με ποιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τον ν.4389/2016 για τη μετατροπή της Γενική Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων σε Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων υπό την εποπτεία των δανειστών καθώς και τον ν.4646/2019 για τη φορολογική μεταρρύθμιση της νέας δημοκρατίας.
Αυτή η αναφορά ελπίζουμε να ενέχει και το στοιχείο της αυτοκριτικής γιατί πάρα πολλές από αυτές τις τροποποιήσεις έγιναν από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2019 έως και το 2022.
Επιπλέον εμείς είμαστε πολύ αυστηροί με την Κυβέρνηση ως προς τη νομοθετική διαδικασία παρά την Κωδικοποίηση.
Γιατί εμείς που ζούμε την νομοθετική διαδικασία από κοντά βλέπουμε συχνά το φαιδρό οι ίδιοι Υπουργοί που τη μια μέρα Κωδικοποιούν την επόμενη μέρα νομοθετούν ή ακριβέστερα τροπολογούν «ad hoc» για θέματα τα οποία κάποιοι διάδοχοι τους θα κωδικοποιήσουν για να ξεχειλώσουν όμως στη συνέχεια κάποιο άλλο νομοθετικό πλαίσιο.
Αυτό ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει, αν θέλουμε ειλικρινά να πλήξουμε την πολυνομία, την κακονομία και την αντινομία που τελικά υποτίθεται ότι καταπολεμά η Κωδικοποίηση.
Κλείνουμε διατυπώνοντας ότι η Κωδικοποίηση δεν είναι πανάκεια και ούτε από μόνη της σταματά την πολυνομία.
Αυτό που πρέπει να αξιολογείται είναι αν οι τροποποιήσεις είναι αποτέλεσμα της δυναμικής των κοινωνικοοικονομικών θεμάτων που ρυθμίζονται και των αναγκών που προκύπτουν ή αποτέλεσμα της πίεσης πελατειακών συμφερόντων. Και να φροντίζουμε να φτιάχνουμε κανόνες δικαίου που προβλέπουν την πρώτη και δεν κάμπτονται από τις δεύτερες.
Καταλήγοντας δηλώνουμε ότι συμφωνούμε με την γενόμενη κωδικοποίηση η οποία θα ασφαλώς θα συντελέσει στην ασφάλεια δικαίου και την ενοποίηση των διατάξεων. Διατηρούμε τις αντιρρήσεις και τις επιφυλάξεις μας επιμέρους διατάξεις που έχουμε διατυπώσει κατά καιρούς…
Όμως από μέρους μας αναμένουμε την εφαρμογή της νομοθεσίας στην πράξη, προσβλέποντας σε μια φορολογική βεβαιότητα και σταθερότητα, ευελπιστώντας συνάμα ότι δεν θα υπάρξουν νεότερες τροποποιήσεις επί των ήδη τροποποιηθέντων διατάξεων και δη ενδεχομένως φωτογραφικές ή προς εξυπηρέτηση συγκεκριμένων προσώπων ή συμφερόντων.
Σας ευχαριστώ.