Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση για την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα – 22.02.2024
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Είναι η έβδομη φορά μέσα σε τεσσεράμισι χρόνια που εμφανιζόμαστε ως νομοθετικό Σώμα ενώπιον του ελληνικού λαού για να συζητήσουμε για την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Και για να είμαστε πιο ακριβείς, κύριε Υπουργέ, εσείς εμφανίζεστε να προτείνετε νομοσχέδια που είτε τροποποιούν πλήρως βασικές διατάξεις του Ποινικού Δικαίου είτε τροποποιούν ρυθμίσεις σας, οι οποίες εισήχθησαν πριν από λίγο καιρό, από τη δική σας Κυβέρνηση.
Και εδώ, πράγματι, τίθεται ένα πολύ απλό ερώτημα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σύσσωμης της αντιπολίτευσης, αλλά και σύσσωμου του νομικού κόσμου, κύριε Υπουργέ: Από πού προκύπτουν οι αποφάσεις σας, από πού πραγματικά πηγάζουν, σε τι ακριβώς στοιχεία στηρίζονται και κυρίως σε τι αποσκοπούν να λύσουν. Πότε, κύριε Υπουργέ, προλάβετε -και πάνω σε ποια στοιχεία- να μπορέσετε να αξιολογήσετε ποιο ήταν το αποτέλεσμα των αλλαγών, τροποποιήσεων στον Ποινικό Κώδικα και στο Ποινικό Δίκαιο που φέρατε πέρσι, πρόπερσι, σε όλη τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας σας;
Και επειδή επαίρεστε ότι φέρατε και στατιστικά και γραφείο στατιστικών, σας ρωτάμε: Πού είναι αυτά τα στατιστικά στοιχεία, πού βασίζονται όλα αυτά, τα οποία έρχεστε, για μία ακόμη φορά, να αλλάξετε;
Το καλοκαίρι του 2019 λίγο πριν από την λήξη της θητείας της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίσαμε συγκεκριμένες ιδεοληπτικές τοποθετήσεις με την ψήφιση του νέου –τότε- Ποινικού Κώδικα την τελευταία ημέρα πριν από τις εκλογές, άρον άρον, το οποίο προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις.
Και βεβαίως, μην ξεχνάμε και τις παρενέργειες με την εφαρμογή του νόμου Παρασκευόπουλου μέσα σε μία νύχτα, όπου κάθε είδους εγκληματίες αποφυλακίστηκαν.
Στον αντίποδα, όμως και επί ημερών της Νέας Δημοκρατίας, πάμε στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, άλλων ιδεοληπτικών αντιλήψεων, με κύριο χαρακτηριστικό ένα: Τη νομοθέτηση βάσει της επικαιρότητας, τη νομοθέτηση βάσει της επικοινωνίας και χάριν της επικοινωνίας, μια δεξιόστροφη ιδεοληψία εξίσου βλαβερή. Έναν αντίστροφο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό ζούμε αυτήν τη στιγμή.
Ως τότε Τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΠΑΣΟΚ, στην προηγούμενη κοινοβουλευτική θητεία, συμμετείχα στη συζήτηση όλων αυτών των νομοσχεδίων που αφορούσαν τις αλλαγές και τις τροποποιήσεις και πάντα έλεγα, λέω και θα λέω το εξής: ότι, βεβαίως, όλοι εδώ πέρα συμφωνούμε και οφείλουμε και πρέπει να συμφωνήσουμε στην ανάγκη για το να υπάρξουν καίριες, σωστές παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά την επίλυση του μεγαλύτερου προβλήματος, το οποίο αντιμετωπίζει η χώρα και αυτό είναι η καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης, είναι η αίσθηση ότι δεν μπορείς να βρεις το δίκιο σου. Είναι κατ’ επέκτασην η ίδια η αίσθηση της ατιμωρησίας.
Γιατί, δυστυχώς, στη χώρα μας υπάρχει ένα χαρακτηριστικό, όσον αφορά την απονομή της δικαιοσύνης: Υπάρχει πολυνομία, υπάρχει κακονομία, άρα, αυτό οδηγεί στην ανομία. Και για εμάς στο ΠΑΣΟΚ, η αναμόρφωση, ο εκσυγχρονισμός, ο εξορθολογισμός -αν θέλετε- κύριε Υπουργέ, και κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, της ελληνικής νομοθεσίας, προκειμένου να συμβαδίσει στη νέα πραγματικότητα, όσον αφορά τον πολύπαθο χώρο της δικαιοσύνης, είναι μια ιστορικά αναγκαία υποχρέωση, μια διαρκής μεταρρύθμιση, η οποία πρέπει να γίνεται και η οποία πρέπει να εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ευρύτατων παρεμβάσεων, προκειμένου να έχουμε ισχυρή, λειτουργική, ταχεία και αποτελεσματική δικαιοσύνη.
Και γι’ αυτό το ΠΑΣΟΚ, κύριε Υπουργέ, προσήλθε πάντα με θετική διάθεση, ειδικά σε τόσο σοβαρά θέματα και στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων και των αλλαγών οι οποίες κρίνονταν απαραίτητες, ειδικά στο χώρο της δικαιοσύνης, το ΠΑΣΟΚ προσήλθε θετικά και όχι με διάθεση να λέει απλά ένα στείρο αντιπολιτευτικό «όχι» σε όλα.
Όμως, εδώ πέρα μιλάμε και πρέπει να έχουμε το νου μας ότι μιλάμε, για μία ακόμα αλλαγή του Ποινικού Κώδικα, του Ποινικού Δικαίου, ακρογωνιαίου λίθου του δικαϊκού μας συστήματος, απαραίτητο για την εμπέδωση του αισθήματος δικαίου γενικότερα στην κοινωνία. Και γι’ αυτό, κατ’ αρχάς, καίριες και σοβαρές αλλαγές σαν και αυτή, πρέπει να αποτελούν αποτέλεσμα υγιούς διαλόγου και προτάσεων.
Πότε, λοιπόν, έγινε ουσιαστικός διάλογος, κύριε Υπουργέ, όταν σύσσωμος ο νομικός κόσμος καταγγέλλει ότι αποκλείστηκε από τη διαδικασία προετοιμασίας και συγγραφής του νομοσχεδίου; Δεν συστάθηκε καν Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή για την τροποποίηση και αναμόρφωση ενός Κώδικα, πράγμα το οποίο είναι αδιανόητο. Με ποιους συζητήσατε, πείτε μας; Απλά και μόνο με τους συμβούλους σας, ερήμην του νομικού κόσμου; Πού ήταν οι φορείς, η ουσιαστική συνεισφορά των φορέων, σε όλη αυτήν τη διαδικασία; Και εν τέλει -αυτό που σας είπα και πιο πριν, και νομίζω ότι είναι και το πιο σημαντικό- πού είναι τα στατιστικά, η αποτίμηση της εφαρμογής των προηγούμενων διατάξεων; Πουθενά! Αλλάζετε στο πόδι διατάξεις χάριν εντυπωσιασμού, χωρίς να έχετε μελετήσει τι και εάν απέδωσαν οι προηγούμενες αλλαγές.
Όμως, η ελληνική κοινωνία, κύριε Υπουργέ, δεν αντέχει άλλα πειράματα, τα πειράματα σας. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια, γιατί όσο εσείς διαφημίζετε τις δήθεν μεταρρυθμίσεις σας στα κανάλια, στα πρωτοσέλιδα και αλλού, η κοινωνία δοκιμάζεται από μια πρωτοφανή έξαρση εγκληματικότητας και βίας. Και αντί η Κυβέρνησή σας να εφαρμόσει ένα οργανωμένο σχέδιο καταπολέμησης της εγκληματικότητας, αντί για όλα αυτά, εσείς απλά αυξάνετε οριζόντια τις ποινές, λες και αυτό από μόνο του αρκεί, προκειμένου να λυθεί το μείζον αυτό θέμα και επειδή νομίζετε ότι με αυτόν τον τρόπο θα ανταποκριθείτε στο αίτημα των πολιτών για ασφάλεια. Όμως, η ανήλικη παραβατικότητα καλπάζει, οι γυναικοκτονίες συνεχίζουν να αποτελούν θέμα στα δελτία του αστυνομικού ρεπορτάζ και το οργανωμένο έγκλημα, με εκτελέσεις, συνεχίζει ανενόχλητο να λειτουργεί μέσα στις πόλεις.
Σε τι, λοιπόν -και κλείνω, κύριε Πρόεδρε- συνεισφέρουν και συνεισέφεραν όλες οι προηγούμενες αλλαγές σας, αφού η κατάσταση έχει γίνει και γίνεται διαρκώς χειρότερη. Οπότε, καλό θα είναι οι πολιτικές σκοπιμότητες να μην εμφανίζονται ως μεταρρυθμιστικές φιλοδοξίες.
Κι ένα ακόμα ερώτημα -και κλείνω με αυτό. Σε ποιες φυλακές θα τους βάλετε όλους αυτούς; Σε ποιες φυλακές θα τους βάλετε όλους αυτούς, κύριε Υπουργέ; Σε αυτές τις φυλακές, οι οποίες λιώνουν από τον υπερπληθυσμό και λόγω των συνθηκών που επικρατούν σε αυτές, η χώρα μας καταδικάζεται κάθε τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Ή σε αυτές τις φυλακές, οι οποίες κάνουν είκοσι χρόνια για να ολοκληρωθούν, σαν το γεφύρι της Δράμας; Και λέμε της Δράμας, γιατί στη Δράμα έκανε πάνω από είκοσι χρόνια για να ολοκληρωθεί η φυλακή.
Άρα, λοιπόν, εδώ πέρα πρέπει να είμαστε σοβαροί σε αυτά τα οποία προτείνουμε ως λύσεις σε μείζονα θέματα της ελληνικής κοινωνίας. Βασική μας αρχή ναι, είναι ότι χρειάζεται μια τομή, μια τεράστια τομή στο χώρο της δικαιοσύνης και σε καμία περίπτωση αυτό δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο μικροκομματικής αντιπαράθεσης. Γιατί η δικαιοσύνη είναι το καταφύγιο του κάθε αδικημένου πολίτη, είναι το καταφύγιο του κάθε ευάλωτου, του κάθε φτωχού, του κάθε αδύναμου που, όμως, απολαμβάνει το προνόμιο να ζει σε μια ευνομούμενη δημοκρατία, σε ένα κράτος δικαίου, που έχει δικαιοσύνη φερέγγυα, αποτελεσματική και άμεση.
Και, δυστυχώς, με αυτό το νομοσχέδιο δεν μπορείτε, ακολουθώντας την πεπατημένη όλων των προηγούμενων ετών, να δώσετε λύση σε αυτό το μείζον πρόβλημα. Απλά και μόνο επικοινωνιακά φληναφήματα για τα μείζονα θέματα, τα οποία δεν μπορείτε να λύσετε.
Το video της ομιλίας: