Ομιλία στην Ολομέλεια στις 21.09.2022 ως Κοινοβουλευτική Εκπρόσωπος
Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορώ σήμερα να μην αναφερθώ ξεκινώντας την ομιλία μου στην απαράδεκτη, στην απολύτως προκλητική ομιλία του κ. Ερντογάν χθες στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, μια ομιλία μνημείο ψεύδους, μια ομιλία μνημείο κυριολεκτικά παραχάραξης της πραγματικότητας. Ήταν μια ανοιχτή επίθεση κατά της χώρας μας. Ήταν μια προσπάθεια σπίλωσης της, μια επίθεση στηριγμένη σε ευφυολογήματα, σε fake news, σε χυδαία ψέματα.
Είναι φανερό ότι ο στόχος του κ. Ερντογάν είναι να διαμορφώσει μια άσχημη εικόνα της χώρας μας, μια άσχημη εικόνα της Ελλάδας αντιστρέφοντας κάθε έννοια αλήθειας. Μάλλον δεν κατάλαβε καλά, όμως. Τον γνωρίζουν όλοι και τον γνωρίζουν όλοι καλά στη Δύση και μαθήματα ανθρωπισμού από τον άνθρωπο, ο οποίος έχει μακελέψει τη Συρία, από τον άνθρωπο ο οποίος βρίσκεται πίσω από την επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στην Αρμενία αυτήν τη στιγμή δεν δεχόμαστε. Μαθήματα ευαισθησίας για τη στάση μας απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες από αυτόν που τους χρησιμοποιεί μόνιμα, από αυτόν ο όποιος τους εργαλειοποιεί μόνο και μόνο για να δημιουργήσει μια ασύμμετρη απειλή, έναν υβριδικό πόλεμο για την Ελλάδα δεν δεχόμαστε. Τα γεγονότα του Έβρου το 2020 είναι γνωστά και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Και πολύ περισσότερο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν δεχόμαστε μαθήματα δημοκρατίας και σεβασμού στο διεθνές δίκαιο από έναν βασικό μαζί με τον κ. Πούτιν οπαδό του αναθεωρητισμού που εκτοξεύει συνέχεια απειλές κατά της εθνικής μας κυριαρχίας, διεκδικώντας ακόμα και τα νησιά μας. Σε αυτήν την πρόκληση, σε οτιδήποτε κάνει ζημιά στην πατρίδα μας, σε οτιδήποτε κάνει ζημιά στην Ελλάδα είμαστε και πρέπει να είμαστε όλοι μαζί. Ο επισκέπτης της νύχτας, ο κ. Ερντογάν πρέπει να αποκαλύπτεται ολοένα και περισσότερο στη διεθνή κοινότητα και η Ελλάδα να βρίσκεται με ψυχραιμία σε όλα τα διεθνή φόρα, ξεσκεπάζοντας όλο και περισσότερο τον υποκριτικό, διαστρεβλωτικό, απειλητικό, αναθεωρητικό και βαθιά αντιδημοκρατικό χαρακτήρα της πολιτικής του που απειλεί ανοιχτά και με πρωτοφανή κυριολεκτικά τρόπο τη χώρα. Και ταυτόχρονα κάποιοι ευρωπαίοι εταίροι μας δεν αρκεί απλά να καταλαβαίνουν τη θέση μας, αλλά να πάρουν μέτρα, να πάρουν σοβαρά και ουσιαστικά μέτρα, όπως την επιβολή εμπάργκο όπλων, όπως έχει προτείνει πρώτος από το Βήμα του Ευρωκοινοβουλίου ο Πρόεδρός μας, ο Νίκος ο Ανδρουλάκης.
Τώρα πάμε στο σημερινό νομοσχέδιο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Ουσιαστικά σήμερα, το είπα και στην ομιλία στην επί της αρχής συζήτησης, κύριε Υπουργέ, μιλάμε για τρία διαφορετικά νομοσχέδια, τα οποία έχουν συμφωνηθεί, έχουν ενσωματωθεί σε ένα. Και νομίζω ότι πραγματικά δεν θα μπορούσε να αποτελέσει υπερβολή το να λέγαμε ότι η σκοπιμότητα είναι εμφανής και έχει να κάνει με το να μειωθεί ο ουσιαστικός διάλογος για τα κρίσιμα ζητήματα, τα οποία ρυθμίζονται.
Και οφείλω να σας πω, κύριε Υπουργέ, ότι αυτό είναι κάτι το οποίο προφανέστατα δεν μας εκπλήσσει, γιατί είναι μια παγιωμένη πλέον τακτική από τη μεριά της Κυβέρνησης, της Νέας Δημοκρατίας επανειλημμένως. Επανειλημμένως προσπαθείτε να υποβαθμίσετε το νομοθετικό έργο με τέτοιου είδους νομοσχέδια και βεβαίως να μην ξεχνάμε με τερατώδεις τροπολογίες.
Και πλέον νομίζω ότι και το τελευταίο φύλλο συκής γύρω από τον σεβασμό των κοινοβουλευτικών διαδικασιών έχει πέσει από τη μεριά της Νέας Δημοκρατίας και έχει πέσει κατά κύριο λόγο στην Εξεταστική Επιτροπή -αυτή είναι η πραγματικότητα, αυτή είναι η αλήθεια- για τη διερεύνηση της παραβίασης του απορρήτου των επικοινωνιών του Νίκου Ανδρουλάκη και βεβαίως και για το Κομμουνιστικό Κόμμα, αλλά και για όλα τα αντικείμενα της Εξεταστικής.
Και υπάρχει λόγος για τον οποίο δεν θέλετε να γίνει αναλυτικός διάλογος, κύριε Υπουργέ, ούτε καν για το μέρος του νομοσχεδίου εταιρικής διακυβέρνησης των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας.
Γιατί με τις διατάξεις αυτές αυτού του μέρους χτίζετε ουσιαστικά έναν αεροδιάδρομο, όπως είπε ο ειδικός αγορητής μας, για την πλήρη ιδιωτικοποίηση όλων των ανωνύμων εταιρειών εντός αλλά και εκτός του υπερταμείου. Η πρόθεση νομίζω ότι είναι άλλωστε εμφανέστατη, αφού πριν από ένα μήνα -ένας μήνας έχει περάσει μόνο- με το ν. 4964/2022 παρακάμψατε με πραγματικά κυνικό –θα μπορούσε να πει κανείς- τρόπο τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα της μεταβίβασης του 50%+1 μετοχών της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ βεβαίως στο υπερταμείο.
Και εν τέλει αυτές οι επιλογές σας δείχνουν πόσο υποκριτική, πόσο πραγματικά υποκριτική ήταν η στάση την οποία είχατε επιδείξει ως Αξιωματική Αντιπολίτευση στο θέμα του υπερταμείου, που νομίζω ότι θα θυμάστε πολύ καλά κύριε Σταϊκούρα. Θα θυμάστε προφανώς, προφανέστατα ότι είχατε καταψηφίσει τότε, ζητώντας μάλιστα να γίνει ονομαστική ψηφοφορία και το οποίο τελικά τώρα που είστε Κυβέρνηση και τώρα που μπορείτε να αλλάξετε αυτά τα οποία καταγγέλλατε ότι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι απλά το έχετε διατηρήσει αλώβητο όπως ήταν, όπως καταγγέλλατε τότε, όπως λέγατε ότι θα αλλάξετε κύριε Σταϊκούρα, αλλά τι κάνετε; Του δίνετε και πρόσθετες αρμοδιότητες. Αυτό κάνετε.
Και τώρα έρχεται το υπό συζήτηση νομοσχέδιο στο οποίο προτείνεται διάταξη η οποία επιτρέπει -άκουσον, άκουσον!- επιτρέπει στον Υπουργό Οικονομικών να εκποιεί ελεύθερα και χωρίς καμία άλλη γνωμοδότηση έλεγχο ή δικλείδα, μετοχές που κατέχει σε αυτές τις ανώνυμες εταιρείες.
Και μάλιστα -σας το είπα και στην Επιτροπή- είναι τόσο γενικόλογη, άστοχη και κακή η συγκεκριμένη διατύπωση του νόμου, η οποία θεωρητικά καταλαμβάνει ακόμα και το ίδιο το υπερταμείο ως ανώνυμη εταιρεία μη εισηγμένη. Προσέξτε τουλάχιστον τα αυτονόητα. Προσέξτε, έστω και τη διατύπωση. Παράλληλα για τον ορισμό των διοικήσεων των εταιρειών παρακάμπτεται πλήρως η επιτροπή δημοσίων επιχειρήσεων, τραπεζών, οργανισμών κοινής ωφελείας και φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Αλλά και εν γένει, τι κάνετε ουσιαστικά; Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τον έλεγχο αλλά και για τη λογοδοσία στη Βουλή των διοικήσεων όλων αυτών των φορέων.
Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ουσιαστικά φτιάχνεται ένα ακόμη σύστημα προσλήψεων σε όλες τις ανώνυμες εταιρείες για προσλήψεις κατά παρέκκλιση από όλες τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Και ειδικά στις θυγατρικές της ΕΕΣΥΠ προβλέπεται μισθώσεις έργου με φυσικά πρόσωπα και συμβάσεις δανεισμού εργαζομένων τη στιγμή που στο ν.40522/2012 που ενσωματώνει Ευρωπαϊκή Οδηγία, απαγορεύεται η απασχόληση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη με σύμβαση προσωρινής απασχόλησης, όταν ο έμμεσος εργοδότης υπάγεται στις διατάξεις του ν. 2190/1994 για τον ΑΣΕΠ.
Και σας ρωτάω κύριε Υπουργέ: Αν αυτό δεν είναι ουσιαστικά ένα «παραθυράκι», ένας τρόπος να δημιουργούνται εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων, τότε τι είναι; Αν αυτό δεν είναι κατάλυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων τότε τι είναι; Αν αυτό δεν μας επιστρέφει σε έναν εργασιακό μεσαίωνα, τότε τι κάνει; Και αναρωτιέμαι ένα πολύ απλό ερώτημα, πώς θα μπορέσει να εξασφαλιστεί παραδείγματος χάρη σας λέω η ασφάλεια στις αστικές συγκοινωνίες αν κάθε τρεις και λίγο αλλάζουν οι μηχανικοί, οι εργαζόμενοι; Πώς θα γίνει αυτό; Είναι κρίσιμα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις.
Και φυσικά στήνετε συστήματα προμηθειών τα οποία σταδιακά θα αποκλίνουν από τους ευρωπαϊκούς κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, όπως έχουν ενσωματωθεί από τον ν.4412/2016. Και κρίσιμα έργα υποδομών για τη χώρα στις μεταφορές και στα δίκτυα θα ανατίθενται κατά το δοκούν από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων, που με το πρόσχημα του ιδιωτικού χαρακτήρα τους, θα κάνουν ό,τι θέλουν. Αυτή είναι η αλήθεια. Εκεί πέρα μας οδηγείτε. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Αλλά ο τρόπος που νομοθετείτε μειώνει τον χρόνο και για την πραγματικά αναγκαία συζήτηση, η οποία πρέπει να γίνει τόσο για την ανεξάρτητη αρχή πιστοληπτικής αξιολόγησης και τα ζητήματα αξιολόγησής της έναντι του δημοσίου, φερεγγυότητας και πιστοληπτικής ικανότητας φυσικών και νομικών προσώπων, όσο και για το κεντρικό μητρώο πιστώσεων που καθορίζει τη λειτουργία του.
Αυτά τα θέματα επειδή αφορούν σε ζητήματα εξαιρετικά κρίσιμα προσωπικών δεδομένων των πολιτών -το καταλαβαίνετε και σας το έχουμε πει- χρήζουν πολύ αυξημένων δικλείδων προστασίας. Αλλά οι διατάξεις αυτές ξέρετε τι δείχνουν; Δείχνουν και την αναντιστοιχία των προτεραιοτήτων που έχει η δική σας Κυβέρνηση με τις ανάγκες και με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελληνική κοινωνία αυτή τη στιγμή.
Θεσμοθετείτε, κύριε Υπουργέ, μητρώο πιστοληπτικής αξιολόγησης και την ίδια ώρα οι πλειστηριασμοί αυξάνονται, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δημόσιο επίσης αυξάνονται. Την ίδια ώρα η μία στις τρεις ρυθμίσεις δανείων ξανακοκκινίζει και κυριολεκτικά δεν υπάρχει σύστημα προστασίας της πρώτης κατοικίας. Για εμάς στο ΠΑΣΟΚ πρώτα πρέπει λοιπόν να λυθεί το πρόβλημα της προστασίας της πρώτης κατοικίας των πιο ευάλωτων και των μικρομεσαίων και μετά θα συζητήσουμε για τα μητρώα πιστώσεων και πιστοληπτικής ικανότητας. Αυτό πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα όλων μας. Και για αυτό εμείς επιμένουμε και θα συνεχίσουμε να επιμένουμε και να πιέζουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Και για αυτό άλλωστε εμείς έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας για το θέμα αυτό, αναλυτικές προτάσεις -γιατί μας κατηγορείτε, η κυβέρνησή σας, ότι κάνουμε και δήθεν μονοθεαματική αντιπολίτευση- και θα σας τις πω.
Γιατί χρειάζεται και επιμένουμε στην ανάγκη να υπάρξει άμεση αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για τα φτωχά και για τα πληττόμενα νοικοκυριά, τα οποία θα προσδιοριστούν με βάση συγκεκριμένα και ρεαλιστικά κριτήρια χαμηλού εισοδήματος και μεγέθους κατοικίας με βάση τον ν.3869/2010. Επιμένουμε και ζητούμε ρύθμιση 120 δόσεων για τα χρέη στην εφορία και τον ΕΦΚΑ με κίνητρα για όσους τηρούν τη ρύθμιση.
Επιμένουμε και ζητούμε τη βελτίωση των προτεινόμενων όρων αμοιβαίου διακανονισμού μεταξύ της τράπεζας και του οφειλέτη και εξάντληση της δυνατότητας για αριθμό δόσεων έως και τις 240, προκειμένου να λαμβάνεται πραγματικά υπόψη η δυσμενής οικονομική συγκυρία και η συνακόλουθη έλλειψη ρευστότητας, αλλά και να τηρείται η ρύθμιση. Αυτά τα δύο πάνε μαζί. Αν δεν μπορεί ο άλλος, δεν θα μπορεί να πληρώσει. Με αυτόν τον τρόπο θεωρούμε ότι θα μπορεί να τηρούνται οι ρυθμίσεις.
Άρα ζητούμε ουσιαστικά να υπάρχει μια αναβάθμιση του κώδικα δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος με τη θέσπιση κινήτρων για την ουσιαστική συμμετοχή των τραπεζών και των εταιρειών που αποκτούν τις απαιτήσεις τους για παροχή στο πλαίσιο των αρχών του κώδικα αιτιολογημένων και ενδεδειγμένων προτάσεων ρύθμισης.
Ζητούμε την πρόβλεψη προσφυγής των δανειοληπτών σε μια ανεξάρτητη βαθμίδα που είναι ο Συνήγορος του Καταναλωτή ή που είναι ο τραπεζικός διαμεσολαβητής ή άλλη, προκειμένου να μπορέσει να επιδιωχθεί περαιτέρω η διευθέτηση της οφειλής και να εξεταστεί η βιωσιμότητα ή μη της προτεινόμενης ρύθμισης.
Ζητούμε να συσταθεί φορέας απόκτησης και εκμίσθωσης των ακινήτων για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα με διεύρυνση των κριτηρίων, που δεν θα διασφαλίζει απλά και μόνο την παραμονή των υπερχρεωμένων νοικοκυριών στην κατοικία τους μέσω ενός επιδοτούμενου για τα ευάλωτα νοικοκυριά προγράμματος, αλλά θα υπάρχει και η δυνατότητα καταβολής μισθώματος για αποπληρωμή της αξίας και επαναγορά της.
Και βεβαίως ζητούμε την αντιμετώπιση ιδιαίτερων προβλημάτων και εστιών υπερχρέωσης, όπως είναι των δανείων σε ελβετικό φράγκο, με την ισομερή και δίκαιη ανάμεσα στον δανειολήπτη και την τράπεζα κατανομή του κινδύνου από όλη αυτήν την εντελώς απρόβλεπτη ανατροπή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και να υπάρξει παροχή δυνατότητας στον οφειλέτη πριν πωληθεί το δάνειό του, να μπορεί το αυτονόητο, να αγοράσει ο ίδιος -είναι το λεγόμενο δικαίωμα προαίρεσης, υπάρχει δεκαετίες στον αστικό κώδικα το ξέρετε φαντάζομαι- σε τιμή που θα λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα του ιδίου αλλά βεβαίως και του πιστωτικού ιδρύματος.
Αν θεωρείτε, κύριε Υπουργέ, ότι αξίζουν το γέλιο όλα αυτά τα οποία περιγράφουν το δράμα εκατομμυρίων Ελλήνων, ελάτε εδώ πέρα να γελάσετε φανερά, όχι πίσω από τις κάμερες. Αν θεωρείτε ότι όσα λέω προκαλούν τον γέλωτα, λυπάμαι πάρα πολύ.
Αυτά, λοιπόν, είναι συγκεκριμένες και ρεαλιστικές προτάσεις που αν δεν είχατε την αλαζονεία της εξουσίας που επιδεικνύετε, θα μπορούσατε έστω να ακούσετε. Αλλά ξέρετε τι κάνετε; Αυτό το οποίο κάνετε συνέχεια. Κατηγορείτε την Αντιπολίτευση δήθεν για λαϊκισμό, δήθεν ότι τα μέτρα μας υπερβαίνουν τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, δήθεν ότι χαϊδεύουμε αυτιά. Κι εσείς έρχεστε καταϊδρωμένοι, με τεράστια καθυστέρηση, εφόσον το έχει πληρώσει τραγικά ο ελληνικός λαός αναγκάζεστε στο τέλος και υιοθετείτε τις θέσεις μας και τις απόψεις μας.
Εν τω μεταξύ, τι κάνετε επίσης, κύριε Υπουργέ. Μας λέτε πόσο κοστίζουν τα μέτρα μας, όταν επαίρεστε την ίδια ώρα και την ίδια στιγμή για τη μεγαλύτερη δημοσιονομική επέκταση που έχετε κάνει, 50 δισεκατομμύρια. Αυτά τα κουκιά πώς σας βγαίνουν, κύριε Υπουργέ; Θέλετε να μας εξηγήσετε; Τον Σεπτέμβρη δώσατε 2 δισεκατομμύρια για την ενέργεια και αναρωτιέμαι πού θα βρείτε 2 δισεκατομμύρια για το επόμενο επτάμηνο, τουλάχιστον τον μήνα.
Κι αναρωτιέμαι και σας προκαλώ να μας πείτε αν είχατε υιοθετήσει την πρόταση του ΠΑΣΟΚ για μείωση των ειδικών φόρων εδώ και περίπου ένα χρόνο πόσο θα ήταν η επιβάρυνση. Θα ήταν πολύ λιγότερη και δεν ξεπερνάει τα 10 δισεκατομμύρια η δική μας πρόταση, όταν εσείς έχετε δώσει μόνο για την ενέργεια τον τελευταίο χρόνο πάνω από 14 δισεκατομμύρια συν τα 50 δισεκατομμύρια της δημοσιονομικής επέκτασης. Κάπου να μπερδεύετε, λοιπόν, κύριε Σταϊκούρα.
Κλείνοντας, θέλω να σταθώ σε δύο άρθρα. Το ένα είναι το άρθρο 167 για την τοποθέτηση προϊσταμένων μετά από την εισήγηση του Γενικού Γραμματέα. Το είδαμε κι αυτό. Σύμφωνα με αυτό το άρθρο, λοιπόν, καταστρατηγείται κάθε διάταξη για την επιλογή προϊσταμένων στο Δημόσιο. Στην υπηρεσία διαχείρισης έργων του Ταμείου Ανάκαμψης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης θα μπορεί και θα επιλεγεί προϊσταμένους ο Υπουργός μετά από πρόταση του Γενικού Γραμματέα. Με συγχωρείτε, κύριε Υπουργέ, αλλά αν δεν είναι αυτή η διατύπωση της διάταξης η επιτομή του παλαιοκομματικού μοντέλου, τότε δεν ξέρω τι άλλο θα μπορούσε να ήταν.
Και βεβαίως, στο άρθρο 30, παράγραφος 12 του νομοσχεδίου -σε αυτό τοποθετούμαι γιατί είμαι και κοινοβουλευτικά αρμόδια για τη δικαιοσύνη- το οποίο μιλά για συμβάσεις έμμισθης εντολής, δηλαδή για προσλήψεις δικηγόρων, κατά παρέκκλιση κάθε διάταξη νόμου και κάθε διάταξη του κώδικα. Κι αυτό είναι κάτι το οποίο χρήζει εξηγήσεων από τη μεριά μας για να καταλάβουμε για ποιον λόγο το κάνει.
Κλείνω, κύριε Υπουργέ, και πέραν όλων των άλλων τα οποία ειδικά και διεξοδικά ανέφερε ο ειδικός αγορητής μας, ανακεφαλαιώνοντας θα ήθελα πραγματικά να υπενθυμίσω σε όλους τόσο την έννοια της αυτοκριτικής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα του Υπερταμείου, όσο -και θα επιμείνω σ’ αυτό- στην υποκρισία και την αλαζονεία της Νέας Δημοκρατίας που ως αξιωματική αντιπολίτευση στο θέμα του Υπερταμείου, του οποίου τη σύσταση καταψηφίσατε ζητώντας μάλιστα να γίνει ονομαστική ψηφοφορία, όχι τελικά διατηρείτε στο ακέραιο, αλλά του προσθέτετε και του δίνετε νέες αρμοδιότητες. Αν αυτό δεν είναι η έννοια της νέας κωλοτούμπας, αναρωτιέμαι τότε τι είναι.
Ευχαριστώ.