Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής 26/10/2022
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δεν μπορώ να ξεκινήσω την εισήγησή μου χωρίς να σχολιάσω το πρόβλημα και μείζον ηθικό και πολιτικό θέμα το οποίο έχει προκύψει με το ζήτημα του κ. Ανδρέα Πάτση, Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας.
Η διαγραφή του δεν κρύβει και δεν μπορεί να κρύψει, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι οι καθεστωτικές και οι πελατειακές νοοτροπίες και αντιλήψεις της Νέας Δημοκρατίας αποδεικνύονται στην πράξη καθημερινά. Μετά το σκάνδαλο των υποκλοπών, μετά τη διάχυση των ευρωπαϊκών πόρων σε φίλους, ημετέρους και συμφέροντα, τώρα βρισκόμαστε μπροστά σε φαινόμενα ωμής ξεκάθαρης κερδοσκοπίας σε βάρος χιλιάδων δανειοληπτών, χωρίς καμία απολύτως ηθική αναστολή, όπως είναι και στην περίπτωση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Πάτση και, μάλιστα, την ίδια ώρα και στιγμή που μόλις ένας στους δέκα δανειολήπτες γίνεται δεκτός για ρύθμιση του χρέους του από τα ξένα «funds», σύστημα το οποίο θεσμοθετήθηκε από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, υλοποιεί όμως με τεράστια ζέση –το έχετε τερματίσει, για να το πούμε απλά- η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Και, δυστυχώς, βλέπουμε έναν Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας με απόλυτη αναλγησία και χωρίς καμία ηθική αναστολή πάνω σε ένα υπαρκτό, μείζον, ζέον κοινωνικό πρόβλημα, απλά να γίνεται πλουσιότερος, να κερδοσκοπεί.
Το αμείλικτο ερώτημα το οποίο τίθεται, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι απλό. Η Κυβέρνηση, εκτός από τον κ. Πάτση, θα διαγράψει το πλέγμα των διατάξεων εκείνων που οδηγούν σε όλη αυτήν την απίστευτη ασυδοσία των «funds» και των τραπεζών και αφήνει απροστάτευτη ακόμη και την ίδια την πρώτη κατοικία ή θα συνεχίσετε την ίδια πολιτική που αυξάνει το ιδιωτικό χρέος και ναρκοθετεί την κοινωνία και την οικονομία;
Μιλάμε για μία κυριολεκτική βόμβα. Αυτό είναι αυτό το οποίο συμβαίνει αυτή τη στιγμή με τα δάνεια και τα «funds», η οποία βρίσκεται και βαραίνει τον κοινωνικό ιστό. Είναι απολύτως απροστάτευτοι οι δανειολήπτες. Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση –και το είπε ξεκάθαρα και ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας κ. Κατρίνης στην ομιλία του- δεν αγγίζει και προσπαθεί να κάνει τερτίπια για να μειώσει τη φορολογία στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση αρνείται να επιβάλει φορολογία στα υπερκέρδη των εταιρειών πετρελαιοειδών, όταν ξέρετε πάρα πολύ καλά, κύριε Υπουργέ και εσείς ο ίδιος προσωπικά, ότι είναι Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υπάρξει φορολογία στα υπερκέρδη των εταιρειών πετρελαιοειδών.
Και, βεβαίως, όλα αυτά γίνονται την ίδια ώρα και στιγμή που δεν κάνει τίποτα ουσιαστικά η Κυβέρνηση για την πάταξη της αισχροκέρδειας. Σας ρώτησε ο κ. Κατρίνης να μας πείτε με στοιχεία πόσοι έλεγχοι έχουν γίνει στην αγορά τροφίμων το τελευταίο εξάμηνο. Σας παραθέσαμε στοιχεία. Ποια είναι τα στοιχεία της Κυβέρνησης; Επίσης, είναι κρίσιμο το ερώτημα να μας πείτε πόσες εισηγήσεις είχαν γίνει για να επιβληθούν πρόστιμα και πόσα τελικά πρόστιμα επιβλήθηκαν.
Αυτά είναι καίρια ερωτήματα. Αποφεύγετε τις απαντήσεις, γιατί οι απαντήσεις προφανώς –προφανέστατα- δείχνουν ποιες είναι οι προτεραιότητές σας.
Τώρα, όσον αφορά το προς συζήτηση φερόμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εβδομήντα τριών άρθρων στο σύνολό του, αφορά στην ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη της Οδηγίας 944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η συγκεκριμένη Οδηγία, όπως πολύ εύστοχα ειπώθηκε από τους περισσότερους ομιλητές και συναδέλφους, θα έπρεπε ήδη να έχει ενσωματωθεί έως τις 31/12/2020, δηλαδή δύο χρόνια πριν.
Κάλλιο αργά, παρά ποτέ, λένε και στο χωριό μου, κύριε Υπουργέ. Όμως, ακριβώς αυτή η αδράνεια δύο ετών έχει κοστίσει πάρα πολύ ακριβά στην ελληνική κοινωνία, στον Έλληνα καταναλωτή και την έχει πληρώσει πάρα πολύ αδρά. Και μιλάμε για μία πολύ σημαντική Οδηγία, η οποία έχει να κάνει με τον πολύπαθο χώρο της ενέργειας, με την οποία ουσιαστικά αυτό το οποίο ζητείται, αυτό το οποίο επιχειρείται είναι να υπάρχει επικαιροποίηση του εθνικού θεσμικού πλαισίου για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, να υπάρξει ενίσχυση της θέσης και της προστασίας των καταναλωτών, διασφάλιση οικονομικά προσιτών τιμών ενέργειας με διαφάνεια, με ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και με ενίσχυση της αρμόδιας Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Αυτά είναι ζητήματα τα οποία είναι στο επίκεντρο, αν θέλετε, των προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζουμε.
Άρα, πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες για ποιον λόγο αυτή η τόσο σημαντική Οδηγία, η οποία θα είχε λύσει πολύ σοβαρά προβλήματα και θέματα και δεν θα είχαμε οδηγηθεί σε αυτές τις καταστάσεις, δεν έγινε δύο χρόνια πριν. Γιατί λησμονήθηκε να ενσωματωθεί στην έννομη τάξη και παρέμεινε ξεχασμένη σε ένα συρτάρι; Διότι με αυτήν, όπως ειπώθηκε, καθίσταται υποχρεωτική η ύπαρξη τουλάχιστον ενός εργαλείου σύγκρισης τιμών ρεύματος και φυσικού αερίου με σχετική ενημέρωση και των καταναλωτών και διότι με αυτήν ανοίγει ο δρόμος για τη συμμετοχή και των καταναλωτών στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και ενισχύεται ο ρόλος της ΡΑΕ.
Εάν, λοιπόν, υπήρχε η έγκαιρη ενσωμάτωση της κρίσιμης Οδηγίας, πολύ πιθανόν να είχαμε αποφύγει το πρόσφατο δραματικό φαινόμενο της ρήτρας αναπροσαρμογής, που είχε ως αποτέλεσμα τις υπέρογκες χρεώσεις των προμηθευτών και το δυσβάσταχτο κόστος, με το οποίο ήρθαν αντιμέτωποι οι καταναλωτές.
Ευτυχώς, βέβαια, γι’ αυτούς, υπάρχει η δικαιοσύνη, κύριε Υπουργέ. Αφού δεν υπάρχει Κυβέρνηση, υπάρχει η δικαιοσύνη! Οπότε, με αποφάσεις της έρχεται να καλύψει το ηθελημένο -ίσως- νομοθετικό κενό της Κυβέρνησης και να σταματήσει το πανηγύρι με τις όποιες ρήτρες, καθώς βγήκαν και βγαίνουν καθημερινά αντίστοιχες αποφάσεις.
Άρα, λοιπόν, διαφάνεια στους λογαριασμούς ρεύματος, σύγκριση τιμών ενέργειας και ενίσχυση του εποπτικού ρόλου της ΡΑΕ. Αυτά είναι τα οποία ρυθμίζει η Οδηγία, ήδη από το 2020. Εμάς εδώ πέρα, βέβαια, τέτοιουείδους ζητήματα δεν φαίνεται να μας συγκινούν ιδιαίτερα. Βεβαίως, είναι άποψη η οποία δεν συμμερίζεται το καταναλωτικό κοινό, διαισθανόμενη ότι η πλειοψηφία αυτών θα ήθελε να είχε ενσωματωθεί η παρούσα Οδηγία, όχι σήμερα, αλλά χθες!
Άρα, θεωρώ ότι, δυστυχώς, με βάση όσα έχετε κάνει, ο μέσος πολίτης θεωρεί ότι δεν προστατεύεται επαρκώς, ότι οι έλεγχοι στην αγορά δεν είναι αυτοί οι οποίοι πρέπει, δεν είναι επαρκείς και σίγουρα δεν είναι αποτελεσματικοί. Και βεβαίως, δυστυχώς, είναι αντιμέτωποι καθημερινά με μία ενεργειακή κρίση, με μια ακρίβεια η οποία καλπάζει, οι καταναλωτές στοχοποιούνται και οι πάροχοι-προμηθευτές πλουτίζουν.
Γιατί, η ασυδοσία της ενεργειακής ακρίβειας στη χώρα μας δημιουργήθηκε. πέραν των άλλων και από την απουσία ελέγχου και από την γενικότερη αδιαφορία και ατολμία, αλλά και από την απουσία αυτής της ενεργειακής Οδηγίας. Η απάντηση, βέβαια, της Κυβέρνησής σας, κύριε Υπουργέ, σε όλες αυτές τις δραματικές αυξήσεις και σε όλες τις αθέμιτες πρακτικές, περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο σε μία λέξη: Επιδόματα, επιδόματα και ξανά επιδόματα!
Η υιοθέτηση μιας κατ’ εξοχήν επιδοματική πολιτικής, όμως -και το ξέρετε πάρα πολύ καλά- δυστυχώς, δεν αρκεί για την πραγματική και για την ουσιαστική στήριξη της κοινωνίας. Οι επιδοτήσεις, ουσιαστικά, αυτό το οποίο κάνουν και αυτό το οποίο επιτυγχάνουν είναι να τροφοδοτούν τα υπερκέρδη των ηλεκτροπαρόχων, που η Κυβέρνηση διατεινόταν ότι θα φορολογήσει, αλλά ακόμα δεν έχει κάνει τίποτε απολύτως. Τα υπερκέρδη των παρόχων, λοιπόν, πληρώνετε με τα επιδόματα τα οποία δίνετε και αυτή είναι η αλήθεια.
Το ΠΑΣΟΚ, αντίθετα, μη φορώντας παρωπίδες και χωρίς να αναλώνεται σε μια αμιγώς μονόπλευρη επιδοματική πολιτική, έχει καταθέσει μια συγκεκριμένη δέσμη μέτρων για την ανακούφιση της κοινωνίας με μείωση του ΦΠΑ και του ειδικού φόρου κατανάλωσης και με την επιβολή πλαφόν στη λιανική τιμή της ενέργειας. Πρόκειται για μια δέσμη προτάσεων που οι πολίτες θα μπορούν να δουν άμεσα αποτελέσματα στην τσέπη τους. Το δε Χρηματιστήριο Ενέργειας αποδείχθηκε ότι δημιουργήθηκε σε απολύτως λανθασμένη βάση και μόλις τώρα με την παρούσα οδηγία έρχεται η εποπτεία της ΡΑΕ. Όμως, πώς θα γίνει αποτελεσματικά η εποπτεία από τη ΡΑΕ όταν ουσιαστικά είναι υποστελεχωμένη; Την έχετε ενισχύσει με το απαιτούμενο προσωπικό, προκειμένου να μπορέσει να επιτελέσει τα αυξημένα καθήκοντα της;
Εγώ θα συμφωνήσω με αυτό το οποίο λέτε, το οποίο είναι πραγματικότητα, κύριε Υπουργέ, ότι ναι είναι ένα διεθνές φαινόμενο η ενεργειακή κρίση. Στη χώρα μας, όμως, και αυτό το ξέρετε πολύ καλά, το τσουνάμι αυτό παίρνει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις και έχει πολύ χειρότερες συνέπειες από ό,τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη. Πρωτιά στην ενεργειακή κρίση για τη χώρα μας, με τα σημάδια ακρίβειας να εμφανίζονται πολύ πιο πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η δε διαχείριση της κρίσης από τη μεριά της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας έχει βγει απολύτως λανθασμένη, όπως η ίδια η EUROSTAT αποκαλύπτει.
Και τα κρίσιμα ζητήματα στα οποία πρέπει να δώσετε απαντήσεις και εξηγήσεις, κύριε Υπουργέ, είναι ότι οι αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος στην Ελλάδα το πρώτο εξάμηνο του 2022 ήταν πολύ μεγαλύτερες από ότι στους μέσους ευρωπαϊκούς όρους, με αποτέλεσμα να είμαστε πρωταγωνιστές σε αυτή την κούρσα της ακρίβειας στην Ευρώπη. Και κατά τα διεθνή στοιχεία, είμαστε μία από τις πιο ακριβές χώρες στην Ευρώπη όσον αφορά την τιμή του μη οικιακού ρεύματος και τρίτη πιο ακριβή όσον αφορά την τιμή του οικιακού ρεύματος. Τα καύσιμα έχουν ανέβει κατά 54%, όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη ο μέσος όρος είναι στο 40% και ο πληθωρισμός βεβαίως στη χώρα μας καλπάζει στο 12% επιπλέον, πάλι περισσότερο -κατά δυόμιση περίπου μονάδες- από τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Άρα, λοιπόν, με αυτά τα στοιχεία και όπως όλοι γνωρίζουμε, η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων εξανεμίζεται καθημερινά, εξανεμίζεται διαρκώς. Οι όποιες αυξήσεις που δίνονται και ανακοινώνονται, πνίγονται και δεν μπορούν να έχουν αποτέλεσμα μέσα από την ακρίβεια και από τον πληθωρισμό.
Την ίδια ώρα στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2023 προβλέπεται ένα μικρό αποθεματικό για την ενεργειακή κρίση. Μόνο 1 δισεκατομμύριο ευρώ προβλέπεται στο κατατεθέν προσχέδιο του Προϋπολογισμού, ενώ για το 2022 κατευθύνατε περίπου 500 εκατομμύρια τον μήνα. Αναρωτιέμαι: Θεωρείτε ότι επαρκούν αυτά τα ποσά για την κάλυψη της ενεργειακής κρίσης; Έχετε τόσο μεγάλες ελπίδες; Πολύ αισιόδοξοι φαίνεστε.
Γι’ αυτό από μέρους μας ισχυριζόμαστε ότι ως παράταξη το εν λόγω προσχέδιο Προϋπολογισμού είναι εκτός ενεργειακής πραγματικότητας. Και αυτή ακριβώς, ξέρετε, είναι και η διαφορά μας, η πολύ μεγάλη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία.
Εμείς είμαστε ρεαλιστές και πραγματιστές με πολιτικές οι οποίες στοχεύουν στο να υπάρχει άρση των ανισοτήτων και κοινωνική δικαιοσύνη, την ίδια ώρα που από μέρους σας στηρίζεστε σε αβέβαια σενάρια και προβλέψεις, κλείνοντας το μάτι με τις πολιτικές της επιλογές αποκλειστικά και μόνο στα μεγάλα συμφέροντα.
Σας ευχαριστούμε πολύ.
