Ομιλία στην Ολομέλεια 13.09.2023
Kύριε Υπουργέ,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Zήσαμε ένα δύσκολο , εφιαλτικό Καλοκαίρι με ακραία , πρωτοφανή φαινόμενα .Αυτές τις μέρες βιώνουμε μια τεράστια καταστροφή στην Θεσσαλία, που χιλιάδες άνθρωποι της περιοχής ζουν μια προσωπική και συλλογική περιπέτεια. Οι πολίτες της Θεσσαλίας βιώνουν μια ανείπωτη τραγωδία. Θρηνούμε νεκρούς. Οι ζημιές σε κατοικίες, υποδομές, καλλιέργειες και κτηνοτροφικές μονάδες είναι τεράστιες. Μετά τις καταστροφές περιοχών όλο το Καλοκαίρι λόγω των πυρκαγιών ήρθε η καταστροφή από τις πλημύρες.
Η Κυβέρνηση συνηθίζει να μας κάνει μαθήματα περί κλιματικής κρίσης και ακραίων φαινομένων. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Το μεγάλο θέμα είναι τι κάνουμε. Επενδύουμε στην πρόληψη, αλλάζουμε την αντίληψη πολιτικής προστασίας, κατασκευής των αναγκαίων υποδομών ή θα πρέπει να δεχτούμε πως ότι γίνεται είναι μοιραίο;
Ε δεν είναι όλα αναπόφευκτα, δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε με την καταστροφή περιοχών όπως του Έβρου και τώρα της Θεσσαλίας. Είδαμε πολύ χαρακτηριστικά την αδυναμία, την απουσία απαραίτητων αντανακλαστικών σε κρίσιμες στιγμές , την έλλειψη συντονισμού, την καθυστέρηση παρέμβασης του στρατού. Μάθαμε ότι η ίδια η Κομισιόν εδώ και χρόνια επισημαίνει τον κίνδυνο έντονων πλημμυρικών φαινομένων και ταυτόχρονα την απουσία αναγκαίων μεγάλων αντιπλημμυρικών έργων. Ας μη κρύβεται λοιπόν η Κυβέρνηση , ας αναλάβει με στοιχειώδη γενναιότητα τις ευθύνες της.
Ο ίδιος ο κ. Συνολάκης είπε στην ΕΡΤ ότι είναι προφανές ότι το αντιπλημμυρικό σύστημα, το οποίο υπήρχε δεν ανταποκρίθηκε και ότι προφανώς υπήρξαν κακοτεχνίες.
Ας μιλήσουμε επιτέλους αυτές τις δύσκολες ώρες την γλώσσα της αλήθειας.
Είναι ξεκάθαρο, οι συνεχείς βιβλικές καταστροφές αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει να προσαρμόσει το κράτος σε αυτές τις νέες συνθήκες. Και αυτό είναι πάρα πολύ κρίσιμο. Στη Θεσσαλία, κατέρρευσαν το δίκτυο και τα έργα υδραυλικής θωράκισης πολλών περιοχών. Αυτό δείχνει ότι πρέπει να κάνουν πολύ περισσότερα από αυτά που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Έχουμε χρέος να κάνουμε πολύ περισσότερα. Και το ξαναλέω, όλοι κατανοούμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά έχουμε χρέος ως κράτος να προσαρμοστούμε σε αυτές τις νέες συνθήκες και όχι συνεχώς να αντιμετωπίζουμε βιβλικές καταστροφές.
Το φετινό πάνω από 1.740.000 στρέμματα έγιναν στάχτη με την πυρκαγιά στη Δαδιά να διαρκεί για 16 μέρες, στη Ρόδο 10 ενώ οι καμένες εκτάσεις στην Πάρνηθα ξεπέρασαν ακόμα και την καταστροφή του 2007.
Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διαχείριση κρίσεων, δεν αναγνωρίζει τα λάθη που γίνονται, ούτε και τις ευθύνες της κυβέρνησής του που πλέον έχει μπει στο πέμπτο έτος διακυβέρνησης. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης πρόσφατα στη Βουλή, δήλωσε με περισσή αλαζονεία ότι η χώρα «ήταν καλύτερα προετοιμασμένη από κάθε άλλη φορά», αρνούμενος την ανάγκη να υπάρξει ένα εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση αυτών των μεγάλων προκλήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος, με μικρότερο αριθμό πυρκαγιών από τον ετήσιο μέσο όρο έχουν καεί 4 φορές περισσότερες εκτάσεις. Κάτι πάει λάθος.
Ας το πούμε καθαρά. Εγώ θα σας ότι το Σύστημα Πολιτικής Προστασίας, το Κράτος, το επιτελικό Κράτος απέτυχε στο να μετριάσει τις συνέπειες από φυσικές καταστροφές. Αποδείχτηκε ότι δεν διδαχτήκαμε τίποτα από τον «ΙΑΝΟ» και άλλες καταστροφές. Τίποτα δεν λειτούργησε καλύτερα από το 2020 στην Καρδίτσα ή στον Βόλο. Όπως τίποτα δεν λειτούργησε στις μεγάλες πυρκαγιές καλύτερα από ότι στις πυρκαγιές στην Εύβοια το 2021. Και το χειρότερο. Τα έργα που αποκατέστησαν τις ζημιές από τον «ΙΑΝΟ» σε υποδομές , δρόμους, γέφυρες, αντιπλημμυρικά κατέρρευσαν ξανά. Πρόκειται για την πιο χαρακτηριστική απόδειξη ότι η προειδοποίηση του 2020 πέρασε σε και χάθηκε. Η επίγνωση ότι πως ζούμε σε συνθήκες κλιματικής κατάρρευσης δεν άλλαξε παλιές συνήθειες , παλιούς τρόπους
Για εμάς, για το ΠΑΣΟΚ η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της χώρας για να μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι εθνικό ζήτημα και απαιτεί συνεννόηση. Στο δρόμο αυτό θα συνεχίσουμε έστω και αν η κυβέρνηση επιμένει σε μία επικοινωνιακή διαχείριση που μόνο στόχο έχει την αποσιώπηση των ευθυνών. Δεν πρέπει συμφιλιωθούμε με μία κανονικότητα όπου όταν θα βρέχει θα πνιγόμαστε και κάθε καλοκαίρι εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα θα γίνονται στάχτη. Δεν έχουμε το δικαίωμα να παρακολουθούμε την σταδιακή καταστροφή περιοχών της πατρίδας μας.
Kύριε Υπουργέ,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Σήμερα, συζητούμε το παρόν Σχέδιο Νόμου το οποίο αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την στελέχωση και επιτέλους τη λειτουργία της Δικαστικής Αστυνομίας. Πέρυσι τον Ιούλιο, ψηφίστηκε ο 4963/2022 ο οποίος σκοπό είχε να ρυθμίσει, κυρίως, το ζήτημα της συγκρότησης, στελέχωσης και λειτουργίας της Δικαστικής Αστυνομίας.
Όπως προέκυπτε από το τότε κείμενο του Ν/Σ επρόκειτο για τη θεσμοθέτηση μιας εξειδικευμένης υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που σκοπό θα έχει την αποτελεσματική υποβοήθηση του έργου των δικαστικών και εισαγγελικών αρχών και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των δικαστικών υπηρεσιών.
Καταρχάς είναι σημαντικό να τονίσουμε, ότι η συγκρότηση σώματος Δικαστικής Αστυνομίας, αποτελεί ένα διαχρονικό αίτημα σύσσωμου του νομικού κόσμου, επομένως, καθώς ο σκοπός του ΝΣ φαίνεται να εξυπηρετούσε τη καλύτερη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, η πρωτοβουλία αυτή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, μας βρήκε επί της αρχής σύμφωνους, επισημαίνοντας σε κάποια σημαντικά σημεία τις διαφωνίες μας, με την ταυτόχρονη πρόταση αλλαγών και τροποποιήσεων, προς όφελος της ουσίας των διατάξεων.
Παρόλα αυτά, τον Ιούλιο του 2022 αν και υπήρχε η ευκαιρία, από το να τροποποιηθεί η συνήθης τακτική της Κυβέρνησης και να ληφθούν υπόψιν σοβαρά, τα όσα ακούστηκαν στις προηγούμενες συνεδριάσεις της Επιτροπής και τους φορείς, δεν συνέβη κάτι τέτοιο.
Ο συγκεκριμένος νόμος με τίτλο «Σύσταση Δικαστικής Αστυνομίας» από τον Ιούλιο του 2022 δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Προφανώς για ακόμη μια φορά, επιβεβαιώνεται η κριτική μας, για την αγαπημένη συνήθεια της Κυβέρνησης, αυτής από την προηγούμενη θητεία της, επικοινωνιακές μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι δυνατόν, δεν αποτελεί σοβαρή πολιτική και δεν σέβεται τη νομοθετική λειτουργία της Βουλής, το γεγονός να ομιλεί ο εκάστοτε Υπουργός κατά τη ψήφιση ενός νομοσχεδίου, να υποστηρίζει πόσο σωστή είναι η νομοθετική πρωτοβουλία που ανέλαβε και πόσο άρτιο το κείμενο του Ν/Σ, αυτό να ψηφίζεται και επί έναν ολόκληρο χρόνο να μην προχωράει τίποτα. Με αυτόν τον τρόπο, οδηγούμαστε σε νομοσχέδια κενά νοήματος και , λυπάμαι που το λέω, μια κατάχρηση της ιερής νομοθετικής διαδικασίας για επικοινωνιακούς λόγους, για πρωτοσέλιδα και για δελτία τύπου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Απλά να σας θυμίσω, και θα ευχήθω να μην έχουμε, ακόμα μια περίπτωση Πανεπιστημιακής Αστυνομίας που ήταν το «μεγαλόπνοο» σχέδιο της κυβέρνησης για την «ακώλυτη παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης, προστασία της δημόσιας τάξης και της ασφάλειας εντός των πανεπιστημιακών χώρων, τη διασφάλιση της ακώλυτης άσκησης της ακαδημαϊκής ελευθερίας και τη προστασία του προσωπικού και της περιουσίας των ΑΕΙ και μετά την αποδοχή αποτυχίας της .
Τον Ιούνιο του 2022 πληροφορηθήκαμε ότι 600 από τους 1.000 θα μεταφέρονταν σε Αστυνομικά Τμήματα της Αττικής με σκοπό «να ενισχύσουν τις περιπολίες και την παρουσία της Αστυνομίας στις γειτονιές και τον Ιούλιο του 2023 και εν τέλει το σύνολο των στελεχών της –που φτάνει στα 1.060 άτομα- ενσωματώθηκε στους ειδικούς φρουρούς.
Κύριε Υπουργέ,
Σας ακούσαμε κατά την πρώτη συνεδρίαση να λέτε ότι εσείς θα κινηθείτε σ’ ένα διαφορετικό μήκος κύματος. Σας επαναλαμβάνω, πως η κριτική μας ως ΠΑΣΟΚ, μόνο προς όφελος του παρόντος νομοθετήματος θα είναι και εχέγγυο της επιτυχούς εφαρμογής του. Αφορά ειδικότερα ζητήματα, ουσιαστικής και νομοτεχνικής φύσεως τα οποία χρήζουν προσοχής και ενδεχόμενης τροποποίησης, καθώς οι προτεινόμενες σχετικές ρυθμίσεις δεν μας βρίσκουν σύμφωνους, σημεία τα οποία τόνισε διεξοδικά στις συνεδριάσεις της Επιτροπής.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν διάσπαρτες σε όλο το σχέδιο νόμου ασάφειες, αοριστίες, χρησιμοποίηση διαφορετικής ορολογίας για αντίστοιχα ζητήματα, αλλά και διορθώσεις του νόμου 4963 / 2022 με νέες που μπορεί να προκαλέσουν διαχειριστικά προβλήματα και οργανωτικό χάος στη νεοσύστατη Διεύθυνση που υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Στα επιμέρους σημεία των άρθρων και των βελτιώσεων, που αυτά χρήζουν, έχω αναφερθεί με κάθε λεπτομέρεια στην κατ’ άρθρων συζήτηση της Επιτροπής, και επιμένουμε να τα λάβετε υπόψιν σας.
Περιληπτικά σας υπενθυμίζω ότι :
Στο άρθρο 3 επαναλαμβάνεται και στο νέο σχέδιο νόμου η κάλυψη της θέσης του επικεφαλής με την υποψηφιότητα ανώτερων ή ανώτατων δικαστικών λειτουργών που είναι συνταξιούχοι, εμμένοντας σε αυτή την μονοθεματική προσέγγιση, εμπλέκοντας ως «διακοσμητικό» στοιχείο στην όλη διαδικασία την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας που θα διατυπώσει γνώμη κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής, δηλαδή διά της απλής πλειοψηφίας των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας.
Όπως το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής ανέφερε και πέρσι, δεν υπάρχει λόγος να γίνεται συμμέτοχος σε τέτοιες επιλογές της εκτελεστικής εξουσίας το Κοινοβούλιο. Θα είχε νόημα να εμπλακεί στη διαδικασία επιλογής του διευθύνοντος η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας αν οριζόταν ότι η διατύπωση γνώμης στηρίζεται σε πλειοψηφία τουλάχιστον των τριών πέμπτων.
Θα έπρεπε λοιπόν, αφενός να υπάρξει πρόσκληση ενδιαφέροντος και υποβολή υποψηφιοτήτων από περισσότερες κατηγορίες νομικών και αφετέρου κρίση από επιτροπή που παρέχει υψηλές εγγυήσεις αξιοκρατικής και αντικειμενικής κρίσης. Επαναλαμβάνουμε εδώ ότι επιλογή σας είναι η αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργού Δικαιοσύνης, να επιλέξει κατά τη διακριτική του ευχέρεια τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης της Δικαστικής Αστυνομίας, ο οποίος μάλιστα θα πρέπει να είναι συνταξιούχος δικαστικός λειτουργός. Θετικό ότι πρέπει να
Η πρότασή μας αφορά στην πρόβλεψη πρότασης/πρόσκλησης δημόσιου ενδιαφέροντος, προκειμένου να υποβάλλουν υποψηφιότητα όσοι έχουν τα τυπικά προσόντα για την ανάληψη της εν λόγω θέσης (π.χ. πτυχίο Νομικής Σχολής ή/και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στο Ποινικό Δίκαιο), ταυτόχρονα με τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής αξιολόγησης, η οποία θα καταλήγει στην πρόταση μιας short list με τους τρεις καλύτερους υποψηφίους, από τους οποίους θα επιλέξει τον έναν ο Υπουργός Δικαιοσύνης. Η επιτροπή αξιολόγησης θα μπορούσε να συγκροτηθεί από εκπρόσωπο της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων, κάτι για το οποίο αναγνωρίσατε ότι είναι δίκαιο και θα το δεχτείτε και από Μέλος Δ.Ε.Π. Νομικής Σχολής του Τομέα Ποινικών και Εγκληματολογικών Επιστημών και από αφυπηρετήσαντα αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Εννοείται σε κάθε άλλη παρεμφερή πρόταση, είμαστε δεκτικοί.
Περί απαγόρευσης «δεσματοστιξίας» στο άρθρο 7, είναι συγκεκριμένα τα ζητήματα που έχουμε θέσει καθώς από τη συγκεκριμένη διατύπωση προκύπτουν ζητήματα που χρήζουν αποσαφήνισης ως προς το ποιος αποφασίζει το τί «συνάδει προς την ιδιότητα και τα καθήκοντα». Συμφωνούμε βεβαίως ότι θετικό στοιχείο αποτελεί η απαγόρευση φασιστικών/ακροδεξιών/ναζιστικών απεικονίσεων που αν εισάγεται για τον σκοπό αυτό πρέπει να αναφερθεί ρητά και με σαφήνεια. Στην αιτιολογική έκθεση υπάρχει η αναφορά σε “λόγους ασφάλειας δικαίου η ανωτέρω στάθμιση γίνεται απευθείας από τον νομοθέτη”.
Για άρθρα 9,10 (τυπικά προσόντα,διαδικασία πρόσληψης) δημιουργήθηκε και στη διαβούλευση μια τεράστια συζήτηση με πολλά παράπονα ότι οι διατάξεις όπως είναι διατυπωμένες ουσιαστικά δημιουργούν προνομιακές συνθήκες για ορισμένες κατηγορίες ενώ αντίθετα αποκλείουν μεγάλο μέρος υποψηφίων, παρά της διευκρίνσης που δώσατε ότι μοριοδοτούνται ελαχίστως. Επιμένουμε στα ερωτήματά μας εάν ελήφθησαν υπόψη βασικές αρχές όπως π.χ. της ισότητας καθώς φαίνεται να εισάγεται μία ξεκάθαρη διάκριση εις βάρος των γυναικών;;
Πριν κλείσω κ. Πρόεδρε θα ήθελα να αναφερθώ στην πολύ σημαντική τροπολογία που καταθέσαμε στο παρόν νομοσχέδιο. Μια τροπολογία αυξημένης πολιτικής και νομικής σημασίας.
Στο παρόν νομοσχέδιο επιπλέον καταθέτουμε μια τροπολογία αυξημένης πολιτικής και νομικής σημασίας.
Εκφράζει με τον πλέον εμφατικό τρόπο την άμυνα της δημοκρατίας μας απέναντι σε εκείνους που θέλουν εκμεταλλευτούν τους θεσμούς για να προβούν σε εγκληματικές δραστηριότητες και μάλιστα υπό τη μορφή της οργανωμένης εγκληματικότητας.
Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη μη στήριξη μιας τέτοιας τροπολογίας
Ιδίως απευθύνομαι σε εσάς της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, η μη στήριξη της πρότασης νόμου για την τοπική αυτοδιοίκηση συνδυασμών των οποίων ο πραγματικός επικεφαλής έχει καταδικαστεί για εγκληματική οργάνωση αποτελεί μια πολιτικά νομικά και θεσμικά ανεξήγητη ενέργεια.
Ας μην επαναλάβετε το ίδιο λάθος και ας βρούμε όλοι σήμερα έναν κοινό τόπο για την προστασία του συνταγματικού τόξου μέσω αυτής της τροπολογίας.
Κλείνω κύριε Πρόεδρε, ευελπιστώντας ότι η ψήφιση του σημερινού νομοσχεδίου, με τις απαραίτητες τροποποιήσεις και διορθώσεις που έχουμε επισημάνει, θ’ αποτελέσει έναν στάδιο βελτίωσης στη λειτουργία και στην απονομή της δικαιοσύνης, κάτι το οποίο επιζητούμε διαρκώς και αγωνιζόμαστε γι’ αυτό.
Σας ευχαριστώ.
