Κοινοβουλευτικό Έλεγχος – 11.02.2025
Αθήνα, 11 Φεβρουαρίου 2025
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: Υπουργό Υγείας,
Κύριε Υπουργέ, ο καρκίνος αποτελεί για την Ελλάδα τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα και την πρώτη αιτία θανάτου για την ηλικιακή ομάδα από 65 μέχρι 74 ετών. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και καταγράφονται 32.000 θάνατοι από τη νόσο.
Αυτά είναι κάποια στατιστικά που επισημαίνουν την σοβαρότητα της ασθένειας, όμως δεν απαντούν σε κάποια ακόμα πιο σημαντικά ερωτήματα. Ερωτήματα όπως, πόσοι ασθενείς νόσησαν από καρκίνο τα τελευταία πέντε χρόνια; Ποια τα κοινά χαρακτηριστικά τους; Πώς εξελίχθηκε η νοσηλεία τους; Τι ποσοστό είχε καρκίνο τελικού σταδίου; Πόσοι το ξεπέρασαν και με ποια θεραπεία; Οι μεταστάσεις ήταν πολλές ή λίγες; Ποια τα αποτελέσματα ανά περιοχή και ποιος τύπος καρκίνου αποδεικνύεται επιθετικός τα τελευταία χρόνια;
Ο λόγος που δεν έχουμε σαφείς απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα είναι γιατί μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Μητρώο Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες. Ενώ η Ελλάδα είναι η μία από τις επτά χώρες της Ε.Ε. που παραμένει χωρίς Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, παρ΄ ότι πέρσι υπογράφηκε η σχετική προγραμματική συμφωνία μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Η απουσία εθνικής καταγραφής αλλά και στρατηγικής κατά του καρκίνου και επηρεάζουν όλες τις πτυχές της περίθαλψης του καρκίνου. Σύμφωνα με άρθρο της κας Σοφίας Χρήστου στην Καθημερινή*, σε έκθεση του ευρωπαϊκού μητρώου ανισοτήτων για τον καρκίνο του 2025 που δημοσιεύθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2025, «η Ελλάδα εξακολουθεί να μην διαθέτει μία συνολική στρατηγική βασισμένη σε στοιχεία που να καλύπτει όλο το φάσμα της πολιτικής για τον καρκίνο – στην οποία περιλαμβάνεται η πρόληψη, η έγκαιρη ανίχνευση, η διάγνωση, η θεραπεία, η παρηγορητική φροντίδα, η ποιότητα περίθαλψης, οι ανισότητες στην πρόσβαση, οι μηχανισμοί κοινωνικής προστασίας, οι ανάγκες των επιζώντων του καρκίνου και η κλινική έρευνα».
Ενώ όσον αφορά το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, η έρευνα σημειώνει πως η χώρα μας «είναι από τις λίγες στην Ε.Ε. που δεν έχουν ακόμη δημιουργήσει μία βάση δεδομένων, αν και μια τέτοια πρωτοβουλία συζητείται συστηματικά από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και η εισαγωγή ενός εθνικού μητρώου ανακοινώθηκε στις αρχές του 2024, με τη συμμετοχή εταιρειών και οργανώσεων ασθενών, δεν έχει τεθεί ακόμα σε εφαρμογή. Ένα τέτοιο μητρώο συμβάλλει στην ενίσχυση, τη συνέχεια και την ποιότητα της περίθαλψης, ενώ παράλληλα παράγει χρήσιμες κλινικές παρατηρήσεις και επιδημιολογικά δεδομένα».
Είναι σαφές, όπως σημειώνεται και στο άρθρο της κας. Χρήστου, ότι η απουσία ολοκληρωμένης στρατηγικής έχει σοβαρές επιπτώσεις στο άχθος του καρκίνου, στα ποσοστά μεταβολής της θνησιμότητας, στην έρευνα, στην επιτήρηση, στην πρόληψη, στην έγκαιρη ανίχνευση, στη διάγνωση, στη θεραπεία, στην παρηγορητική αγωγή και στην ποιότητα ζωής των ασθενών με ιστορικό καρκίνου.
Με δηλώσεις ο Ευάγγελος Φιλόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, σημειώνει πως το φτιάξεις ένα σχέδιο για τον καρκίνο είναι εύκολο. Το δύσκολο είναι η εφαρμογή του. «Χωρίς ακριβή δεδομένα δεν είναι δυνατός ο σωστός σχεδιασμός παρεμβάσεων, καθώς οι στρατηγικές κατά του καρκίνου δεν γίνονται με στοιχεία στο περίπου».
Παράλληλα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Μακεδονίας-Θράκης, Γιάννης Σαριδάκης), συμφωνεί πως μία νέα Εθνική Στρατηγική κατά του Καρκίνου, εκτός του ότι θα ήταν ευπρόσδεκτη από όλους τους συλλόγους, θα βελτίωνε πολλούς από τους κρίσιμους δείκτες στους οποίους έχει μείνει πίσω η Ελλάδα.
Ενώ και από την πλευρά της, η Ζωή Γραμματόγλου, πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών, επιμένει πως εκτός από τη συλλογή δεδομένων, βασικό σκέλος στη διαμόρφωση πολιτικών πρέπει να είναι η φροντίδα ασθενών με καρκίνο τελικού σταδίου για τους οποίους δεν υπάρχει καμία μέριμνα.
Κατόπιν τούτων ερωτάσθε κ. Υπουργέ:
- Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμά ολοκλήρωσης του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες;
- Σε πιο στάδιο βρίσκεται η εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Καρκίνο που ανακοινώσατε πέρσι και πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η σύνταξη του;
- Υπάρχει οργανωμένο σχέδιο για την ανακουφιστική φροντίδα των ασθενών που βρίσκονται στο τελικό στάδιο της ασθένειας;
- Πότε θα είναι έτοιμο το νομοθετικό πλαίσιο για την ίδρυση μονάδων ανακουφιστικής φροντίδας και ποιο το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής του;
Οι Βουλευτές
Κωνσταντίνα (Νάντια) Γιαννακοπούλου
Ιωάννης Τσίμαρης
